Πόσο ενόχλησε η εκδήλωση για το έγκλημα της Πύλου; Της Βασιλικής Τζεβελέκου

 Πόσο ενόχλησε η εκδήλωση για το έγκλημα της Πύλου;

Της Βασιλικής Τζεβελέκου

Κυνήγι μαγισσών για μια εκδήλωση και εγκαθίδρυση ενός νέου καθεστώτος γραφειοκρατίας και λογοκρισίας. ● Προηγήθηκε το δημοσίευμα του Γ. Παπαχρήστου στην εφημερίδα «Τα Νέα» και ακολούθησε υπηρεσιακό γράμμα σε αυστηρό τόνο της υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη προς τον ΣΕΑ.

Με την επιχείρηση ελέγχου των εκδηλώσεων που φιλοξενεί ο Σύλλογος Ελλήνων Αρχαιολόγων στο κτίριό του επί της οδού Ερμού 134-136 ξεκινάει τη δεύτερη θητεία της η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη; Θα ακολουθήσει και δίωξη των επιστημόνων της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας από το κηρυγμένο και απαλλοτριωμένο κτίριο, ιδιοκτησίας ελληνικού Δημοσίου/ΥΠΠΟ, που παραχωρήθηκε από την αείμνηστη υπουργό Πολιτισμού Μελίνα Μερκούρη με Υπουργική Απόφαση το 1982 για χρήση από τον ΣΕΑ; Η πραγματοποίηση της εκδήλωσης «Δικαιοσύνη στο έγκλημα της Πύλου» η οποία φιλοξενήθηκε στον κήπο του στις 18 Ιουλίου, ποιους ενόχλησε και για ποιους λόγους;

Η κυρία Μενδώνη ζήτησε εξηγήσεις, εγκαινιάζοντας ίσως μια νέα περίοδο γραφειοκρατίας στο ΥΠΠΟ. Ή είναι επιλεκτική απόφαση; Πάντως ζήτησε τις εξηγήσεις μετά το σχετικό άρθρο του Γιώργου Παπαχρήστου στην εφημερίδα «Τα Νέα» (22/7/23) –η πληρεξούσια δικηγόρος του ΣΕΑ, Εφη Μουγγαράκη, έστειλε εξώδικη διαμαρτυρία προς τον δημοσιογράφο και τον διευθυντή της εφημερίδας Γιώργο Μαντέλα– ο οποίος παρουσίασε μέσα από τη δική του οπτική το γεγονός και έθεσε παραμέτρους με τέτοιον τρόπο ώστε το δημοσίευμα στο σύνολό του να χαρακτηριστεί από τον ΣΕΑ «προσβλητικό και συκοφαντικό». «Μετείχαν δε μερικές προσωπικότητες του χώρου των αλληλέγγυων και των δικαιωματιστών, του τύπου Ιάσων Αποστολόπουλος, Κατερίνα Μάτσα, Μαρία Λουκά, Μαρία Παπαμηνά κ.ά. Εκτός από τις εισηγήσεις, υπήρχαν και μαρτυρίες προσφύγων – όλα στην κατεύθυνση των ευθυνών αφενός της Ελλάδας για τη σκληρή στάση που τηρεί στο θέμα του Μεταναστευτικού, και αφετέρου, του βραχίονά της, που είναι το Λιμενικό», γράφει ο Παπαχρήστος. «Ως εδώ κανένα πρόβλημα [...] Το μόνο θέμα, που εγώ επιθυμώ να θίξω, είναι το γιατί στον συγκεκριμένο χώρο η εκδήλωση. Απτεται του πλέγματος των δραστηριοτήτων των μελών του Συλλόγου; Νομίζω πως όχι. Αρα το επόμενο ερώτημα που τίθεται, και αφορά πλέον το υπουργείο Πολιτισμού, είναι, αν ο Σύλλογος έχει το δικαίωμα από τη σύμβαση παραχώρησης να τον διαθέτει για εκδηλώσεις, και έναντι ποιου τιμήματος. Διότι αν είναι έτσι, και κυκλοφορήσει το “νέο”, νομίζω ότι όλο και κάποιοι αρχαιολάτρες θα βρεθούν για να παραθέσουν ένα κοκτέιλ δίπλα στο περίφημο νεκροταφείο της Αρχαίας Αθήνας...». Ο Γιώργος Παπαχρήστος γράφει κι άλλα τόσα, για το Live στο οποίο συμμετείχαν «Alex & STEF», «FRANK ΡΑΝΧ», «Μεθυσμένα ξωτικά» κ.ά. και για «το ωραιότατο, φασαριόζικο, πάρτι» που ακολούθησε, ενώ ξετρύπωσε στην αφίσα ότι πλάι στη «δωρεάν είσοδο» υπήρχε η αναφορά «Συνεισφορά απαραίτητη». Άρα; Υπάρχει και οικονομικό όφελος; αναρωτιέται ο συντάκτης.

 «Το εν λόγω δημοσίευμα είναι στο σύνολό του προσβλητικό και συκοφαντικό για το σωματείο μας και βρίθει ανακριβειών, ψεμάτων και στρεβλώσεων, με σκοπό να δυσφημιστεί ο Σύλλογός μας και το αρχαιολογικό σώμα-μέλη μας. Περιέχει κρίσεις, καθόλα συκοφαντικές, για την χρήση του κτιρίου [...] και σαφείς υπόνοιες για δήθεν οικονομικές απολαβές του. Επιπλέον, καλεί προσωπικά και ονομαστικά την Υπουργό Πολιτισμού Λ. Μενδώνη να παρέμβει στο θέμα, υπονοώντας εμμέσως πλην σαφώς να αρθεί η παραχώρηση του κτιρίου του ΥΠΠΟ στον Σύλλογο Ελλήνων Αρχαιολόγων...» γράφει η εξώδικη διαμαρτυρία και μαζί με όλες τις λεπτομερείς απαντήσεις που δίνει επί των θεμάτων που θέτει ο δημοσιογράφος, τον καλεί εντός δέκα ημερών να προβεί «σε επανόρθωση του ως άνω δημοσιεύματος και έκφραση συγγνώμης, στο πλαίσιο του καθήκοντος αληθείας και σύμφωνα με την δημοσιογραφική δεοντολογία».

Πάντως αυτή είναι η πρώτη φορά έπειτα από τέσσερα χρόνια που η κυρία Μενδώνη επικοινώνησε απευθείας με το Δ.Σ. του ΣΕΑ, «έστω και με αυτόν τον ανορθόδοξο τρόπο», και με την επιστολή της (λίγες ημέρες μετά το άρθρο δηλαδή την 1η Αυγούστου) ζητά να μάθει, εντός δύο ημερών μάλιστα, λόγω «της σοβαρότητας του ζητήματος»: 1. Αν υπήρξε σχετική απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΣΕΑ καθώς το περιεχόμενο της εκδήλωσης θεωρείται «όχι μόνο εκτός του σκοπού της στέγασης των γραφείων του ΣΕΑ, αλλά και εκτός των σκοπών, που αναφέρονται στο καταστατικό αυτού και έχουν εγκριθεί από το αρμόδιο Δικαστήριο». 2. Αν ο ΣΕΑ ζήτησε και έλαβε άδεια από το ΥΠΠΟ. 3. Αν ο Σύλλογος έλαβε από τους διοργανωτές, τους ομιλητές ή τους καλλιτέχνες «οποιοδήποτε οικονομικό ή άλλο αντάλλαγμα». 4. Αν το κοινό κατέβαλε «οποιοδήποτε οικονομικό ή άλλο αντάλλαγμα». 5. Αν προκλήθηκε εξαιτίας της εκδήλωσης «οποιαδήποτε οικονομική δαπάνη ή άλλη επιβάρυνση του ΥΠΠΟ/ή του Ελληνικού Δημοσίου». Η επιστολή της υπουργού Πολιτισμού καταλήγει: «Ενόψει της υποχρέωσης που επιβάλλει ο νόμος για την άμεση προστασία της ιδιοκτησίας του Ελληνικού Δημοσίου και των μνημείων της χώρας, καθώς και για τον έλεγχο της τήρησης των όρων, που τίθενται από τη Διοίκηση στις διοικητικές πράξεις, καλείσθε στην αυστηρή τήρηση της προαναφερθείσας προθεσμίας και την παροχή απόψεων και εγγράφων σχετικά με το ζήτημα, το αργότερο έως την Πέμπτη, 3 Αυγούστου 2023».

Από την πλευρά του ο ΣΕΑ απάντησε στην υπουργό Πολιτισμού ότι το Διοικητικό Συμβούλιο και τα λοιπά αντιπροσωπευτικά όργανά του «λογοδοτούν για τη συνδικαλιστική τους δράση αποκλειστικά στα μέλη του Συλλόγου, τα οποία τους εκλέγουν. Συνεπώς, το να αναζητάτε “εξηγήσεις” για θέματα που άπτονται της λειτουργίας του ΔΣ ή άλλων οργάνων του Συλλόγου δεν είναι μόνον άκομψο και αντιθεσμικό, αλλά και εμπίπτει στις απαγορευτικές διατάξεις του Ν. 1264 [...]

Ομοίως, η προσπάθεια ερμηνείας του καταστατικού του Συλλόγου από εσάς, με διατύπωση μάλιστα κρίσεων για το ποιες δράσεις κείνται “εκτός των σκοπών” του είναι, κατά τα ανωτέρω, όχι μόνο εκτός πεδίου αρμοδιοτήτων σας αλλά εμπίπτει στις ίδιες ως άνω απαγορευτικές διατάξεις. Κατά τούτο, κάθε παροχή εξηγήσεων ενώπιόν σας σε σχέση με τη λειτουργία και τη δράση του συλλόγου μας παρέλκει».

Διευκρινίζει ωστόσο προς αποφυγή εντυπώσεων ότι:

α. Η Γενική Συνέλευση του ΣΕΑ (19/6/2023) εξέδωσε ομόφωνα ψήφισμα «Κάνουν τη Μεσόγειο υγρό νεκροταφείο, δεν θα συνηθίσουμε ποτέ μας το σφαγείο» για το πολύνεκρο ναυάγιο της Πύλου. «Είναι το ανώτερο όργανο του Συλλόγου και αρμόδιο να κρίνει τα ενδιαφέροντα και συμφέροντα των μελών του Συλλόγου, όπως αυτά ορίζονται στο νομίμως δημοσιευθέν καταστατικό του (άρ. 2 και 3)».

β. Για τα οικονομικά «ελέγχονται από τα θεσμοθετημένα όργανα που προβλέπει ο Ν. 1264/82 και το καταστατικό του Συλλόγου (άρθρο 31) και εγκρίνονται από την Γενική Συνέλευση των μελών». Επιπροσθέτως τα έσοδα προέρχονται αποκλειστικά από τις πηγές που αναφέρονται στο άρθρο 13 του καταστατικού και μέχρι σήμερα ο ΣΕΑ ούτε έχει ζητήσει, ούτε έχει λάβει χρηματοδότηση από το ΥΠΠΟ ή κυβερνητικό φορέα.

● Ακόμα ο ΣΕΑ διευκρινίζει ότι καταθέτει ετήσια φορολογική δήλωση και ελέγχεται από τις υπηρεσίες του υπουργείου Οικονομικών. «Ο υπαινιγμός για “οικονομικό αντάλλαγμα” του Συλλόγου είναι τουλάχιστον αβάσιμος, αλλά και δυνάμει δυσφημιστικός. Κανένα οικονομικό αντάλλαγμα δεν υπήρξε από την εκδήλωση “Δικαιοσύνη στο έγκλημα της Πύλου”». Ενώ δεν γίνεται λόγος για επιβάρυνση του ΥΠΠΟ ή του ελληνικού Δημοσίου, καθώς «όλα τα έξοδα για τη λειτουργία, τον εξοπλισμό και τη συντήρηση του κτιρίου βαρύνουν αποκλειστικά τον ΣΕΑ και τους πόρους του».

● Για το κτίριο επί της Ερμού: «Η απόφαση παραχώρησης χρήσης δεν προβλέπει όρους: ήταν και είναι προφανές ότι ο Σύλλογος των επιστημόνων της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας, που έχει στους σκοπούς του την εν γένει μέριμνα για τις αρχαιότητες (Κατ. άρ. 2.β) γνωρίζει πώς να διαχειριστεί με τον προσήκοντα τρόπο ένα προστατευόμενο κτίριο εντός κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου».

● Από τη δεκαετία του 1990, ο ΣΕΑ στη βάση αποφάσεων του Δ.Σ. και των Γενικών Συνελεύσεων, χρησιμοποιεί το κτίριο και τον κήπο του για τους καταστατικούς του σκοπούς (στέγαση γραφείων του, βιβλιοθήκης, ξενώνα για τους αρχαιολόγους που δεν έχουν μόνιμη διαμονή στην Αθήνα) και δράσεις: επιστημονικά σεμινάρια, διαλέξεις, εκδηλώσεις ανάμεσά τους και του Δήμου Αθηναίων (οι δράσεις του Athens City Festival φιλοξενούνται πλέον κάθε χρόνο στον κήπο του), σχολικές γιορτές των γειτονικών σχολείων, βιβλιοπαρουσιάσεις, παρουσιάσεις των αρχαιολογικών λευκωμάτων του Κοινωφελούς Ιδρύματος Ι. Λάτση («Ο Κύκλος των Μουσείων»), εκθέσεις φωτογραφίας, δράσεις κατά του κοινωνικού αποκλεισμού του υπουργείου Δικαιοσύνης, φιλανθρωπικά μπαζάρ, κινηματογραφικές προβολές, φεστιβάλ άλλων φορέων με θέματα: οικολογία, περιβαλλοντική κρίση, φιλοζωία, υπεράσπιση των δικαιωμάτων και προβολή της επανένταξης των κρατουμένων και των τοξικοεξαρτημένων, εκδηλώσεις ενάντια στον φασισμό, για τα δικαιώματα των γυναικών και τον φεμινισμό, τη ΛΟΑΤΚΙ κοινότητα κ.ά.

Επισημαίνεται, δε, για όσες εκδηλώσεις φιλοξενούνται εντός κτιρίων χαρακτηρισμένων ως νεότερων μνημείων ή έργων τέχνης, ανεξαρτήτως κυριότητάς τους, είτε δηλαδή ανήκουν στο ελληνικό Δημόσιο/ΥΠΠΟ και έχουν παραχωρηθεί κατά χρήση σε άλλους φορείς είτε ανήκουν σε ιδιώτες: «Εάν η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟ έχει σκοπό να εγκαινιάσει μια νέα περίοδο γραφειοκρατικής λειτουργίας, κατά την οποία κάθε εκδήλωση θα εισάγεται για έγκριση ή μη στο Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων θα πρέπει να θεσμοθετηθεί με οριζόντιο τρόπο και να ενημερωθούν όλοι οι κάτοχοι ή οι χρήστες μνημείων εντός του κηρυγμένου αρχαιολογικού χώρου της Αθήνας».

Και αναφέρονται παραδείγματα όπως το Ζάππειο Μέγαρο, το κτίριο της Βουλής των Ελλήνων, το κτίριο της Παλιάς Βουλής, αλλά και τα κτίρια ιδιοκτησίας ΥΠΠΟ που έχουν παραχωρηθεί σε άλλους φορείς όπως: ΠΟΕ ΥΠΠΟ, Κοινωνικό Πολύκεντρο ΑΔΕΔΥ, Ίδρυμα Μητσοτάκη, Ίδρυμα Σαμαρά, Ίδρυμα Γεωργίου Παπανδρέου κ.ά.

ΠΗΓΗ: Εφσυν