Κίνα, Μια συνταρακτική διαδρομή
Του Αλέκου
Αναγνωστάκη
Σκέψεις με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία και το επερχόμενο 20ο συνέδριο του ΚΚΚ
Στριμωγμένη από την επιθετικότητα των ΗΠΑ και πατώντας στην έκκληση για βοήθεια των δυο ηγετών των ρωσόφωνων περιοχών, του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, η Ρώσικη κυβέρνηση κήρυξε τον πόλεμο εναντίον της Ουκρανίας στις 24 Φλεβάρη του 22.
Από τότε πέρασαν πάνω από έξι μήνες.
Ο πόλεμος, σε αντίθεση των ανέμελων εκτιμήσεων πως «ο Πούτιν θα καθαρίσει εντός ολίγου», συνεχίζεται και θα συνεχίζεται.
Τα ίδια τα εμπόλεμα μέρη προετοιμάζονται γι αυτό.
Κι όσο συνεχίζεται τόσο εμφανίζονται νέα χαρακτηριστικά.
Κι αυτό επειδή οι αμερικάνοι, με στρατηγική την «πολιτική ανάσχεσης» της Ρωσίας, επιδιώκουν να οδηγήσουν μακρόσυρτα το ρώσικο κράτος στο «να απλώσει τα πόδια του» τόσο ώστε να καταρρεύσει: Πολλά μέτωπα ταυτόχρονα, πολλοί οι έμμεσα εμπλεκόμενοι, απεριόριστη η διάρκεια του πολέμου στην Ουκρανία, ώστε η «Ρώσικη αρκούδα» να «σκάσει» από την κούραση και τις συνέπειες.
Κι αυτό θα ήταν το πρώτο σκαλί για τη μεγάλη αναμέτρηση με την Κίνα.
Διολισθαίνει έτσι ο πόλεμος, με βαρύνουσα την ευθύνη των αμερικανονατοϊκών, σε πόλεμο για την παγκόσμια κυριαρχία με όλα τα ενδεχόμενα ανοιχτά.
Η Κίνα είναι προσεκτική
Εντός αυτής της δυναμικής πραγματικότητας η Κίνα διαδραματίζει προσεκτικό ρόλο.
Μέχρι στιγμής, δεν έχει καταδικάσει την κήρυξη πολέμου από τη Ρωσία.
Tο κινεζικό μάλιστα υπουργείο Άμυνας έσπευσε να διευκρινίσει ότι η συμμετοχή της Κίνας στα κοινά γυμνάσια Ρωσίας, Κίνας, Ινδίας, Λευκορωσίας και Τατζικιστάν «δεν συνδέεται με την τρέχουσα διεθνή και περιφερειακή κατάσταση».
Η Κίνα κάνει έκκληση για κατάπαυση του πυρός.
Επιπλέον κατηγορεί τις ΗΠΑ χαρακτηρίζοντας τη συμπεριφορά τους ανεύθυνη, ανήθικη και υποκριτική.
Ο πολιτικός στόχος «να σταματήσει τώρα ο πόλεμος», με ένα είδος συμβιβασμού φυσικά, όπως και να διατυπώνεται, στρέφεται ευθέως και αντικειμενικά εναντίον του πυρήνα της αμερικάνικης επεκτατικής πολιτικής. Κι αυτό επειδή είναι η Αμερικάνοι που εκτρέφουν την πολιτική της επ’ αόριστον συνέχισης του.
Τι γίνεται λοιπόν; Γιατί αυτή η προσεκτική στάση;
Η Κίνα είναι ιμπεριαλιστική δύναμη, κάτι παρόμοιο των αμερικανονατοϊκών, με κίτρινο έστω χρώμα;
Ο Ιμπεριαλισμός σαν όρος έχει προσλάβει διάφορες σημασίες.
«Η γενικότερη έννοια του όρου αφορά την επέκταση ή την επιβολή της ισχύος, της εξουσίας ή της επιρροής ενός κράτους πάνω σε άλλα κράτη ή σε μη κρατικές οντότητες» ορίζει ο Giovanni Arrighi, οικονομολόγος και αναλυτής παγκόσμιων συστημάτων, στο εξαίρετο έργο του «Ο Άνταμ Σμιθ Στο Πεκίνο».
Θεωρώ τον ορισμό αυτό της γενικότερης έννοιας του όρου ισχύοντα.
Ο ιμπεριαλισμός επομένως υπάρχει και εξελίσσεται από τότε που επιχειρείται «η επιβολή της ισχύος ενός κράτους σε άλλα κράτη» (π.χ. ρωμαϊκό imperium).
Σήμερα φυσικά μας ενδιαφέρει ο καπιταλιστικός ιμπεριαλισμός – που «από οικονομική σκοπιά είναι μονοπωλιακός καπιταλισμός» - όπως είναι και όπως εξελίσσεται και με τις επιδράσεις του ιστορικού φορτίου που φέρει.
Βελγικό Κονγκό υπάρχει, κινέζικο όχι
Όταν τότε, κατά τον 16ο - 18ο αιώνα, οι ηγέτιδες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, Ολλανδία, Αγγλία, Πορτογαλία, Ισπανία κυρίως κατ’ αρχάς, αλλά και Βέλγιο, Γαλλία, η Ιταλία, και Γερμανία στη συνέχεια, από την αυγή του καπιταλισμού συγκροτούσαν πολεμικό στόλο προκειμένου να καταλάβουν εδάφη, να συγκροτήσουν αποικίες, να αποσπάσουν πρώτες ύλες και πάμφθηνο εργατικό δυναμικό, το κινέζικο κράτος είχε διαφορετική συμπεριφορά.
Η Κίνα είναι η χώρα με τον πιο αρχαίο υλικό και πνευματικό πολιτισμό.
Όπως και οι άλλες χώρες του κόσμου πέρασε από την πρωτόγονη στη δουλοκτητική και στη συνέχεια στη φεουδαρχική κοινωνία.
Αλλά εξακολουθούσε να παραμένει στο στάδιο της φεουδαρχίας την ίδια περίοδο που πολλά κράτη της Ευρώπης και της Αμερικής είχαν κιόλας μπει στην εποχή του καπιταλισμού.
Η Κίνα ήδη από το 15ο – 17ο αιώνα έχει αναπτύξει πλοία εξαιρετικής ισχύος και πλεύσης.
Εντούτοις, τότε, αποτρέπει την κατασκευή πολεμικών πλοίων, επιτρέπει και ενθαρρύνει την κατασκευή μόνο εμπορικών πλοίων.
Δεν έχει και δεν ασκεί δηλαδή πολιτική κατάληψης υπερπόντιων εδαφών. Γι αυτό και δεν υπάρχει «κινέζικο Κονγκό» κατά το βελγικό Κονγκό, δεν υπάρχει «κινέζικη Γουιάνα» κατά τη γαλλική, δεν υπάρχει κινέζικη υπερπόντια επικράτεια κατά τη βρετανική.
Κι αυτό επειδή στο εσωτερικό της Κίνας οι ίδιες οι δυναστείες ασκούσαν περιοριστική πολιτική απέναντι στον πλουτισμό των εμπόρων (το κράτος κατάσχει περιοδικά πλούτο τους και τους διώκει για κατηγορίες διαφθοράς). Επειδή αν και όταν οι έμποροι γινόταν πολλοί και ισχυροί τότε θα γινόταν επικίνδυνοι για την ίδια τη δυναστεία ως διεκδικητές της εξουσίας.
Έτσι όμως καθήλωναν την Κίνα στη φεουδαρχία.
Επί πλέον ο κομφουκισμός και ο βουδισμός που κυριαρχούσαν στην Κίνα, (με ισχυρή παρουσία ακόμη), είναι γήινες θρησκείες δίχως τα εξ αποκαλύψεως δόγματα του ιουδαιοχριστιανικού θεού, είναι πρωτίστως κοινωνικό συμβόλαιο συμπεριφορών.
Κι έτσι αν και βλέπουμε στην Κίνα ότι από τη μια η αγροτική παραγωγικότητα της γνώρισε εντυπωσιακή ανάπτυξη και με αρκετό αγροτικό πλεόνασμα ώστε αυτό να διοχετευτεί στην καπιταλιστική ανάπτυξη, εντούτοις δημιουργείται μια υστέρηση του κινεζικού κράτους στην επιδίωξη της εκβιομηχάνισης που οδηγούσε στον καπιταλισμό.
Η κατάσταση αυτή οδηγεί σε μια ανακοπή της αυτοτελούς πορείας της Κίνας προς τον καπιταλισμό, παρά μάλιστα τις σοβαρές αλλαγές που συντελούνται στη χώρα στα μέσα του 19ου αιώνα με την εισροή του ξένου κεφαλαίου στη φεουδαρχική της κοινωνία.
Στη βάση αυτών των συνολικών επιδράσεων η κινέζικη ελίτ συγκροτεί μια κινέζικου τύπου σχέση ανάμεσα στο «έξω» και στο «μέσα», τον έξω της Κίνας κόσμο και το λαό της.
Προστατεύει το εσωτερικό από έξωθεν επιδρομές, εξ ου και οι διαρκείς διασυνοριακές προστριβές αλλά και το σινικό τείχος (από παλιότερα). Παράλληλα καλλιεργεί και αναπτύσσει ένα οργανωμένο και ελεγχόμενο διεθνές εμπόριο στη βάση της στυγνής εμπορικής συναλλαγής αλλά όχι της αποικιοκρατικής κατάκτησης.
Στη βάση αυτής της γενικότερης κατάστασης ούτε η βουδιστική ή η κομφουκιανή κοινότητα της Κίνας διοργάνωσαν ιεραποστολικές εκστρατείες ή βαρβαρικές, στην κυριολεξία, παπικές σταυροφορίες-ντροπή για το ανθρώπινο γένος.
Ο κινέζικος λαός μισούσε μάλιστα τους ξένους ιεραπόστολους που ποδοπατούσαν τα προαιώνια ήθη και έθιμα του, ασχολούνταν, πέραν της θρησκευτικής τους δράσης, με την τοκογλυφία, νοίκιαζαν κτήματα με υποδουλωτικούς για τους ντόπιους όρους, επεμβαίνανε απροσχημάτιστα στις εσωτερικές υποθέσεις της χώρας.
Έτσι στα 1860-1890 στη Βόρεια Κίνα σηκώθηκε κύμα εξεγέρσεων εναντίον των αποικιοκρατών και των ιεραποστόλων. Τον Αύγουστο του 1883 στο Χαγκτσέου έγιναν μεγάλες αντιβρετανικές ταραχές. Το Φλεβάρη του 1889 ο πληθυσμός του Τσεκιάγκ έκανε συντρίμμια το αγγλικό και το αμερικανικό προξενείο κ.α.
Όλες αυτές τις εξεγέρσεις τις καθοδηγούσε μια μυστική οργάνωση με την ονομασία «Χελάο Χουσί» (Μεγαλύτεροι αδελφοί), που είχε ως μέλη της αγρότες, βιοτέχνες και μικρέμπορους.
Το Ενιαίο Εθνικό Αντιαποικιοκρατικό Μέτωπο
Η χωρίς όρια αποικιοκρατική επέκταση των δυτικών οδηγεί σε πολεμική σύγκρουση εν πρώτοις μεταξύ των βρετανών και τη Δυναστεία των Τσινγκ, (πρώτος πόλεμος του οπίου 1839-1842) , και κατά δεύτερο εναντίον της Βρετανίας και Γαλλίας (1856-1860).
Ανάγκασαν την Κίνα να "ανοίξει" συγκεκριμένα λιμάνια υπέρ τους (Σαγκάη και Κουανγκτσόου).
Άγγλοι, Αμερικανοί, Γάλλοι και Γερμανοί επιχειρηματίες ιδρύουν στη Σαγκάη, στην Καντόνα και άλλες πόλεις ναυπηγεία, ατμοπλοϊκές εταιρίες, εργοστάσια εκμεταλλευόμενοι στυγνά το ντόπιο εργατικό δυναμικό.
Οδήγησαν μάλιστα σε κίνδυνο ακόμη και την εδαφική κυριαρχία της Κίνας (παραχώρηση Μακάο και Χονγκ Κονγκ).
Η αποικιοκρατική παρουσία Βρετανών, Ιαπώνων, Γάλλων και Γερμανών καθώς και των ιεραποστολικών αποστολών δημιουργούν ασήκωτα δεινά για τον κινέζικο λαό γεγονός που προκάλεσε παλλαϊκό συναγερμό και επιτάχυνε τη διαδικασία συγκρότησης του ενιαίου εθνικού αντιαποικιοκρατικού μετώπου (ΕΕΑΜ) εντός του οποίου αποφασιστικό ρόλο παίζει όχι πλέον το «Χελάο Χουσί» αλλά το νεοϊδρυθέν Κομμουνιστικό Κόμμα της Κίνας.
Εκεί στον αντιαποικιοκρατικό αγώνα δυνάμωσε το ΚΚΚ.
Αυτό υιοθετεί ως άμεση πολιτική την πολιτική του EEAM.
Σε αυτό κλήθηκε να πάρει μέρος, και πήρε, και η απανταχού κινέζικη εθνική αστική τάξη μαζί με την πολυάριθμη αγροτιά και την μικρή εργατική τάξη τη συγκεντρωμένη σε ορισμένες πόλεις της ανατολικής Κίνας.
Αυτή η αναγκαία αγωνιστική συμμαχία μεγαλοαστών, αστών, φτωχών αγροτών και ενός λεπτού αλλά κρίσιμου φλοιού της κινέζικης εργατικής τάξης σφραγίζει τις εξελίξεις.
Χαρακτηρίζει και την ίδια την κοινωνική σύνθεση και την πολιτική του διαδρομή του ΚΚ Κίνας.
Στην ουσία στο εσωτερικό του ΚΚ Κίνας συνυπάρχουν δυο κόμματα, ένα προλεταριακό και ένα αστικό.
Γι αυτό και στο εσωτερικό του η διαπάλη παίρνει κατά καιρούς απρόβλεπτα οξύτατη μορφή.
Το 49 η κινέζικη επανάσταση νίκησε.
Η νικηφόρα αυτή αγροτική αντιαποικιακή επανάσταση έθεσε την Κίνα σε μια ιδιότυπη και πρωτότυπη τροχιά εξέλιξης[1].
Η ιδιοτυπία έχει δυο πλευρές.
Κατά πρώτο, η Κίνα δεν «πρόκανε» να εξελιχτεί σε αστικό κράτος.
Και κατά δεύτερο, στην ουσία δεν πραγματοποιήθηκε προλεταριακή σοσιαλιστική επανάσταση. (Επιχειρήθηκαν βέβαια, μετά το '49, ατελείς απόπειρες από τα πάνω).
Η εργατική τάξη δεν είχε και δεν μπορούσε να έχει (λόγω της ισχνής παρουσίας) την ηγεμονία και κυριαρχία ούτε στην παραγωγή ούτε στο πολιτικό σύστημα.
Αυτό δεν αίρει ούτε κατ’ ελάχιστο τη τεράστια σημασία που έχει για τον κινέζικο λαό και τους λαούς γενικότερα η νικηφόρα πολύχρονη αντιαποικιοκρατική εξέγερση.
Η μεγάλη πορεία προς την καπιταλιστική αγορά
Η Κίνα σήμερα είναι μια κορυφαία οικονομική και στρατιωτική δύναμη.
Για την ακρίβεια είναι μια κορυφαία καπιταλιστική χώρα με δυο βασικές ιδιοτυπίες:
Έχει ισχυρό κρατικό τομέα σε ορισμένους βασικούς τομείς αυτής καθ αυτής της οικονομίας και είναι μονοκομματικό κράτος δίχως αστικό κόμμα.
Παραξενιές της Ιστορίας!
Ειρωνεία της Ιστορίας είναι επίσης το ότι όταν στην Κίνα, διακηρυκτικά, κυριαρχούσε η πολιτική προς τον κομμουνισμό («με κινέζικο χρώμα»), τότε ακριβώς, εκεί στα τέλη της δεκαετίας του 70, ενισχύθηκαν οι σχέσεις με τις ΗΠΑ[2]. Τώρα που κυριαρχεί η καπιταλιστική αγορά η Κίνα αντιμετωπίζεται από τις ΗΠΑ ως ο ένας από τους δυο θανάσιμους αντιπάλους.
Η πορεία προς τη σημερινή Κίνα, δεν ήταν και δεν είναι ανεμπόδιστη.
Κι αυτό επειδή βαραίνουν οι τωρινές κοινωνικές ανισότητες, το ιστορικό φορτίο της αντιαποικιοκρατικής επανάστασης, οι κοινωνικές κατακτήσεις της σε κάθε περίοδο της ταξικής πάλης και η παρουσία της εργατικής πρωτοπορίας «πνιγμένης» έστω εντός του ΚΚΚ.
Σε όλη τη διαδρομή από το 49 και μετά, στην Κίνα εξελίσσεται μια διαρκής διαπάλη με κορυφώσεις και υφέσεις ανάμεσα στις δυνάμεις της εργασίας και στις δυνάμεις της αγοράς. Οι τελευταίες, τελικά και κάθε φορά, επιβάλλουν την πολιτική τους «νοθευμένη» κατά την παρέμβαση του λαϊκού παράγοντα και την όποια επίδραση της παράδοσης.
Μετά τις σαρωτικές αλλαγές του Ντεγκ Χσιάο Πινγκ στα τέλη της δεκαετίας του 70, αρχές της δεκαετίας του ’80, έγινε το πρώτο βήμα προσέλκυσης ξένων κεφαλαίων.
Τότε θεσπίστηκαν 5 Ειδικές Οικονομικές Ζώνες.
Δέκα χρόνια μετά, το 1992, θεσπίστηκαν άλλες 22 κ.ο.κ.
Ακολούθησε το άνοιγμα στις ξένες επενδύσεις στην πλειοψηφία των παράκτιων πόλεων και των πρωτευουσών των επαρχιών.
Σήμερα λειτουργούν 42 ειδικές οικονομικές Ζώνες Ελεύθερου Εμπορίου, 32 Ζώνες Οικονομικής και Τεχνολογικής Ανάπτυξης και 54 Εθνικές Ζώνες Βιομηχανικής Ανάπτυξης και Υψηλής
Τεχνολογίας[3].
Στις ζώνες αυτές προσφέρθηκε στα πολυεθνικά μονοπώλια και στις δυνάμεις της καπιταλιστικής αγοράς πολυάριθμο φτηνό και πειθαρχημένο εργατικό δυναμικό.
Σήμερα στην Κίνα (δεύτερος προορισμός ξένων κεφαλαίων στον κόσμο μετά τις ΗΠΑ) δραστηριοποιούνται περίπου 435.000 ξένες επιχειρήσεις»[1].
Ανάμεσα τους 50 περίπου επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων με επενδύσεις της τάξης των 90 εκ. στους τομείς εξόρυξης, πληροφορικής, τροφίμων, ναυτιλίας κ.α.
Δίπλα στα ισχυρά ιδιωτικά και κρατικά μονοπώλια – χαρακτηριστικό του ιμπεριαλιστικού σταδίου του καπιταλισμού - δημιουργούνται ισχυρά υπερ μονοπώλια και όμιλοι.
Ήδη από το 1990 το 8,5% των 500 μεγαλύτερων πολυεθνικών πολυκλαδικών ομίλων στον κόσμο είναι κινέζικα.
Το 2020 μέσα στις συνθήκες της πανδημίας, οι Κινέζοι δισεκατομμυριούχοι έφτασαν τους 596, ξεπερνώντας για πρώτη φορά σε απόλυτο αριθμό τις ΗΠΑ (537).
Στη διάθεση των ισχυρότερων Κινέζων καπιταλιστών βρίσκονται κολοσσιαίοι όμιλοι ηλεκτρονικού εμπορίου, εργοστάσια, ξενοδοχεία, εμπορικά κέντρα, κινηματογράφοι, μέσα κοινωνικής δικτύωσης, εταιρίες κινητών τηλεφώνων κοκ.
Η συγκέντρωση του κεφαλαίου αποκτά εν ολίγοις ποσοτικά και ποιοτικά χαρακτηριστικά.
Η εισροή Ξένων Άμεσων Επενδύσεων(ΞΑΕ) υπόκειται σε ελέγχους ανάλογα με το αντικείμενο και το ύψος της επένδυσης, με έμφαση σε κλάδους υψηλής τεχνολογίας, προστασίας περιβάλλοντος.
Το 2004 καταργήθηκε το κρατικό μονοπώλιο στις εξαγωγές, στοιχειώδης προϋπόθεση σοσιαλιστικού μέτρου στο εμπόριο.
Το συνολικό αποτέλεσμα είναι πως από το 2012 και μέχρι σήμερα, σταθερά, πάνω από το 60% του ΑΕΠ της Κίνας παράγεται από τον ιδιωτικό τομέα .
Με τις στρατιωτικές δαπάνες να ανέρχονται στα 230 δις. δολάρια το 22 – μετά από δυο διαδοχικές αυξήσεις - η Κίνα αποκτά το δεύτερο μεγαλύτερο στρατιωτικό προϋπολογισμό στον κόσμο, πίσω μόνο από τις ΗΠΑ (740 δις δολάρια ).
Το κινέζικο κράτος συγκροτεί επίσης περιφερειακές κρατικές οικονομικές ενώσεις.
Ήδη το Νοέμβρη του 2020 υπογράφηκε στο Ανόι το ιδρυτικό της Περιφερειακής Ολοκληρωμένης Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης (Regional Comprehensive Economic Partnership, RCEP). Η RCEP περιλαμβάνει τα 10 κράτη-μέλη της Ένωσης Κρατών της Νοτιοανατολικής Ασίας (ASEAN), την Κίνα, την Ιαπωνία, τη Νότια Κορέα, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Στην RCEP αναλογεί το 30% της παγκόσμιας οικονομίας, το 30% της παγκόσμιας κατανάλωσης και αφορά 2,2 δις. καταναλωτές.
Η Κίνα τέλος η εξαγωγή κεφαλαίου, μετά μάλιστα την «εισβολή» στην Αφρική»[4], κυριαρχεί των εμπορευμάτων τα οποία είναι επίσης στα ύψη.
Συμπερασματικά, η φορά των εξελίξεων είναι προς μια διαρκής ενίσχυση των δυνάμεων της καπιταλιστικής αγοράς.
Πρωτοτυπία και εξεγέρσεις
Σε αυτή τη διαδρομή μια νέα κυρίαρχη και ιστορικά πρωτότυπη εκμεταλλευτική τάξη δημιουργείται με ηγεμονική θέση στο κράτος και το κόμμα.
Η πρωτοτυπία έγκειται στο ότι, εκτός από τους μεγαλοϊδιοκτήτες μέσων παραγωγής, διαμορφώνεται ταυτόχρονα ένας φλοιός κρατικο κομματικών στελεχών δίχως ιδιόκτητα μέσα παραγωγής αλλά με ειδικές σχέσεις με το κράτος που δρα στο όνομα και επί της εργατικής τάξης, αποσπά υπεραξία και εξουσία μέσω ειδικών προνομίων,
Το στρώμα αυτό καταχράται συχνά τη δημόσια περιουσία. εμφανίζει ακραία διαφθορά τέτοια ώστε κομματικά στελέχη καταδικάζονται[5]. ακόμη και ο επικεφαλής της υπηρεσίας καταπολέμησης της τουφεκίστηκε πρόσφατα για διαφθορά
Οι κοινωνικές ανισότητες και αντιθέσεις, η σχετική και απόλυτη φτώχεια, ο κρατικο - κομματικός δεσποτισμός και η ανάγκη για ουσιαστική δημοκρατία, δημιουργούν ενισχυόμενες ζώνες δυσαρέσκειας, τάσεις αντίστασης και εξέγερσης που εκδηλώνονται κατά κύματα.
Αυτές οι αντιθέσεις τροφοδότησαν την δεκαετούς διάρκειας εξέγερση της Πολιτιστικής Επανάστασης (1966 - 76), «μια μεγάλη πολιτική επανάσταση…, που έκανε το προλεταριάτο ενάντια στην αστική τάξη (Μάο)». Αυτή αποτέλεσε μια πρώτη σοβαρή προσπάθεια διαχωρισμού των κινέζικων προλεταριακών μαζών από την αστική τάξη.
Αλλά η Πολιτιστική Επανάσταση έμεινε τελικά ανολοκλήρωτη, υποχώρησε.
Ανάλογες αντιθέσεις πυροδότησαν την έκρηξη της πλατείας «Τιενανμέν».
Έκτοτε, επειδή εντός του ίδιου του κόμματος και εντός της κινέζικης κοινωνίας συνυπάρχουν μεγαλοαστοί, αστοί και προλετάριοι εμφανίζεται από το ίδιο το ΚΚΚ ως κεντρικός εξισορροπητικός στόχος, σε διάφορες εκδοχές, ο στόχος της «κοινωνίας της αρμονίας».
Την «κοινωνική αρμονία» για παράδειγμα, υποσχέθηκαν να φέρουν, για να απαλύνουν το χάσμα πλουσίων και φτωχών, οι ηγέτες του κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος στην ετήσια σύνοδο της ολομέλειας της Κεντρικής Επιτροπής τον Οκτώβρη του 2006 εν μέσω της εκστρατείας του τότε προέδρου Χου Ζιντάο.
Το 2006, 57 χρόνια από την επανάσταση, οι κοινωνικές ανισότητες εξακολουθούσαν να αποτελούν κυρίαρχο ζήτημα.
Αλλά και το 2017, στο 19ο συνέδριο, προβάλλεται το λεγόμενο “Κινεζικό Όνειρο” που περιλαμβάνει τρεις βασικούς μετρήσιμους στόχους: Την οικοδόμηση μιας “κοινωνίας μετριοπαθούς ευημερίας” (ένας όρος κομφουκιανής έμπνευσης) ως το 2020, την ανάδειξη της Κίνας σε σύγχρονη σοσιαλιστική χώρα ως το 2035 και τον μετασχηματισμό της σε μια ευημερούσα, ισχυρή, δημοκρατική και αρμονική σοσιαλιστική χώρα ως το 2050.
Το τέλος της απόλυτης φτώχειας, το βάρος των κοινωνικών ανισοτήτων
Την Πέμπτη 25 Φεβρουαρίου 2021, ο σημερινός Πρόεδρος Xi Jinping κήρυξε την «απόλυτη νίκη» - θαύμα της ύστερης 40χρονης διακυβέρνησης από το ΚΚΚ - ενάντια στην απόλυτη φτώχεια.
Αλλά το 2010 το όριο φτώχειας ήταν 2,30(!) αμερικάνικα δολάρια σε ισοτιμία αγοραστικής δύναμης (PPP) ανά άτομο την ημέρα. (το όριο φτώχειας της Παγκόσμιας Τράπεζας είναι στα 1,9 δολάρια).
Το 2020, η τιμή αυτή υπολογίστηκε εκ νέου και τώρα όποιος κερδίζει λιγότερο από 4.000 γουάν (571,4 δολάρια το χρόνο ή 1,7 δολάρια την ημέρα) θα θεωρείται φτωχός.
Η εξάλειψη της φτώχειας στην Κίνα συνοδεύεται με ορισμένη παροχή βασικών αναγκών, (πρόσβαση στην υποχρεωτική εκπαίδευση, βασικές ιατρικές υπηρεσίες, ασφαλή(;) στέγαση).
Ωστόσο αυτό που επικαλύπτει και καθορίζει συμπεριφορές είναι οι κοινωνικές ανισότητες.
Το 40% των Κινέζων που βγάζουν λιγότερα από 140 δολάρια τον μήνα, σύμφωνα με τον πρωθυπουργό Λι Κεκιάνγκ
Σύμφωνα επίσης με τα επίσημα στοιχεία της κυβέρνησης, το μέσο εισόδημα των 500 εκατομμυρίων που παραμένουν σε αγροτικές είναι το 40% των 900 εκατομμυρίων που ζουν και εργάζονται πλέον σε αστικές περιοχές.
Αυτό οδηγεί προς στις μεγαλουπόλεις εντείνοντας το ρεύμα εσωτερικής μετανάστευσης που προκαλεί γιγαντισμό των πόλεων, εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες ζωής, προβλήματα στην επαρχία.
Στην ουσία δημιουργείται ένα εκρηκτικό κοινωνικό μίγμα.
Πότε και προς τα πού θα εκραγεί;
Πολύ περισσότερο που στο «κόμμα» εισέρχονται εκατομμυριούχοι οι οποίοι έτσι συνδυάζουν πολιτική και οικονομική ισχύ.
Πως θα μπορούν τελικά να ελεγχτούν;
Η Κίνα ασκεί ιμπεριαλιστική πολιτική αλά ΗΠΑ;
Θα ήταν ύβρις απέναντι στα εκατομμύρια νεκρούς και πεινασμένους, θύματα της ιμπεριαλιστικής πολιτικής των ΗΠΑ, αν απαντούσαμε μονολεκτικά Ναι.
Οι ΗΠΑ, έχουν 800 και πάνω διάσπαρτες, (αναδιατασσόμενες) βάσεις ανά την υφήλιο.
Η Κίνα ως το 2017 δεν είχε στρατιωτική βάση εκτός του εδάφους της, το 2017 εγκαινιάστηκε η βάση στο Τζιμπουτί.
Ας προσέξουμε όμως: Το 2017 ενσωματώνεται στο σύνταγμα της Κίνας ή στρατηγική OBOR (One Belt One Road, μία ζώνη, ένας δρόμος), που πρωτοεμφανίστηκε το 2013. Αυτός ο «νέος δρόμος του μεταξιού» έχει συμπεριλάβει 138 χώρες – με πυρήνα την Αφρική - και 30 διεθνείς οργανισμούς με έργα υποδομής που περιλαμβάνουν λιμάνια, σιδηροδρόμους, αυτοκινητόδρομους, σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής, αεροπορικές επιχειρήσεις και τηλεπικοινωνίες αναδεικνύοντας τη χώρα ως μια από τις ταχύτερα αναπτυσσόμενες πηγές άμεσων ξένων επενδύσεων.
«Έργα υποδομής έναντι πρώτων υλών» λοιπόν σε μια ήπειρο ανείπωτης φτώχειας και πρωτόγνωρου εκφυλισμού των κυβερνώντων ( ανδρείκελα των δυτικών).
Όσο όμως επεκτείνεται το κινέζικο κεφάλαιο τόσο θα έχει ανάγκη το στρατό.
Εξ ου και η πρώτη στρατιωτική βάση στο Τζιμπουτί με δυνατότητα να φιλοξενήσει έως και 10.000 προσωπικό.
Αν λοιπόν αποτελεί ύβρη η χυδαία εξίσωση ΗΠΑ – Κίνας, άλλο τόσο θα ήταν τελείως μυωπικό αν δεν βλέπαμε την σταθερή τάση ανάπτυξης του κινέζικου καπιταλισμού, το γρήγορο πέρασμα στο ιμπεριαλιστικό στάδιο, την απόκτηση χαρακτηριστικών της νέας εποχής..
Αν τα πράγματα στο χώρο της κομμουνιστικής Αριστεράς μείνουν ως έχουν η πορεία είναι προδιαγεγραμμένη.
Το επερχόμενο 20ο συνέδριο του ΚΚΚ αποκτά επομένως ξεχωριστό ενδιαφέρον.
Η Κίνα σε αυτή τη φάση και προς ώρας δεν προκρίνει την διπλωματία του πολέμου ως μέσο επίλυσης κρατικών διαφορών.
Θέλει την ησυχία της ώστε να επεκτείνεται – με την ταχύτητα μάλιστα που επεκτείνεται – οικονομικά.
Ας πάρουμε π.χ. το λιμάνι του Πειραιά.
Η COSCO ελέγχει πλέον τον ΟΛΠ, πρόεδρος του είναι ο Yu Zenggang,
Είναι πολυκλαδική κρατική εταιρεία με πάνω από 300 θυγατρικές στην Κίνα και στο εξωτερικό που δραστηριοποιούνται στους τομείς μεταφοράς φορτίων, κατασκευής πλοίων. Με έδρα το Πεκίνο έχει 6 εταιρείες εισηγμένες στα χρηματιστήριο του Χονγκ Κονγκ Χονγκ και της Σαγκάης, με πολυεθνικά κεφάλαια.
Δραστηριοποιείται σε πάνω από 100 λιμάνια σε όλο τον κόσμο.
Αυτή η εικόνα μπορεί να γενικευτεί για το κινέζικο κεφάλαιο στην ανάπτυξη και διεθνή δράση του.
Γιατί επομένως να πάει τώρα σε πόλεμο; Τι θα κερδίσει;
Αυτή η μη ενεργός, προς ώρας, επιλογή του πολέμου (εξ ου και η προσεκτική στάση της στο ουκρανικό) ευνοεί τους λαούς
Αλλά προς ώρας.
Επειδή οι καπιταλιστές μοιράζουν τον κόσμο όχι από κάποια κακία τους, αλλά γιατί ο βαθμός συγκέντρωσης που επιτεύχθηκε τους αναγκάζει να πάρουν αυτό το δρόμο. Και από ένα σημείο και μετά τον μοιράζουν βίαια “ανάλογα με τα κεφάλαιά τους”, “ανάλογα με τη δύναμή τους” - άλλος τρόπος μοιράσματος δεν μπορεί να υπάρχει μέσα στο σύστημα της εμπορευματικής παραγωγής.
Οι κινέζοι βαδίζουν αντικειμενικά αυτή την τροχιά.
Και σε αυτή τη διαδρομή οι λαοί δεν μπορεί να τους έχουν εμπιστοσύνη ή πολύ περισσότερο να στηρίζονται σε αυτούς.
Όσο όμως ο πόλεμος είναι έξω από την άμεση πρακτική τους τα αντιιμπεριαλιστικά κράτη μπορούν να συνάπτουν διακρατικές συμφωνίες στη βάση του αμοιβαίου οφέλους, οι λαοί να επωφελούνται από αυτήν την πρακτική, δηλαδή να κερδίζουν χρόνο για την αποτροπή του πολέμου και την αναγέννηση του ταξικού εργατικού κινήματος.
Τα «άλλα», αυτά τα σπουδαία και τα επείγοντα, είναι υπόθεση μιας σύγχρονης οργανωτικά και πολιτικά ανεξάρτητης κομμουνιστικής Αριστεράς και του ενιαίου πολιτικού και κοινωνικού μετώπου με τους αγωνιζόμενους μεταρρυθμιστές.
[1] Όταν το ΚΚΚ ανήλθε στην εξουσία το Σεπτέμβριο του 1949 είχε 4.500.000 μέλη, ένα στρατό με 3.570.000 μέλη και ένα σώμα 720.000 πολιτικών αξιωματούχων. Περίπου το 80% των μελών του κόμματος ήταν αγρότες, το 5% ήταν διανοούμενοι και το 1% εργαζόμενοι.
[2] Στις 4 Νοέμβρη του 1979, στους «The New York Times» δημοσιεύεται επίσημο ντοκουμέντο στο οποίο αναφέρεται ότι η αμερικανική στρατιωτική βοήθεια στο Λαϊκό Απελευθερωτικό Στρατό της Κίνας υπολογίζεται γύρω στα 50 δισ. δολάρια, ώστε - όπως σημειώνεται- «ν’ αποτελέσει αναχαιτιστική δύναμη απέναντι στον Κόκκινο Στρατό».
Χαρακτηριστική είναι η στάση της Κίνας απέναντι στον τότε αγωνιζόμενο λαό του Βιετνάμ. Στις 17 Φλεβάρη του 1979, η Κίνα εξαπέλυσε στρατιωτική επίθεση κατά του Βιετνάμ. Μετά από 30 ημέρες μαχών, τα κινεζικά στρατεύματα των 600 χιλιάδων αντρών, που εισέβαλαν στο Βιετνάμ, είχαν χάσει 60 χιλιάδες στρατιώτες, 300 περίπου τεθωρακισμένα οχήματα, πάνω από 100 βαριά πυροβόλα και όλμους και αναγκάστηκαν σε υποχώρηση.
[3] Ο ΔΙΕΘΝΗΣ ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ Ελισαίου Βαγενά KOMEΠ 6. 2010
[4] Στη ζώνη του χαλκού της Ζάμπια και της Λαϊκής Δημοκρατίας του Κονγκό (ΛΔΚ) βρίσκεται η ταχύτερα αναπτυσσόμενη Chinatown στον κόσμο. Το Σουδάν είναι ο κατ εξοχήν πάροχος πετρελαίου με 60000 βαρέλια ημερησίως κ.α..
[5] Κίνα: Σε 12ετή κάθειρξη καταδικάστηκε πρώην υψηλόβαθμο κομματικό στέλεχος για διαφθορά
HuffPost Greece 14/12/2016
ΠΗΓΗ: Kommon
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου