Ποιήματα απ’ τον Κάκκαβο Ποιητική συλλογή του Γιώργου Βλάχου Της Ζωής Μυλωνοπούλου και του Διονύση Ηλιάδη

 Ποιήματα απ’ τον Κάκκαβο Ποιητική συλλογή του Γιώργου Βλάχου

Της Ζωής Μυλωνοπούλου και του Διονύση Ηλιάδη

Επιτέλους! Και η δεύτερη συλλογή ποιημάτων του αγαπημένου συντρόφου και φίλου, Γιώργου Βλάχου, η οποία περιλαμβάνει τα ποιήματα που γράφτηκαν μέσα στο2020, είναι πια γεγονός!

Αφιερωμένη σε όλους τους καθημερινούς συναναγνώστες του.

Επιφυλασσόμαστε σε λίγους μήνες για την παρουσίαση της τρίτης ποιητικής συλλογής του Γιώργου με τα ποιήματα που γράφτηκαν μέσα στο 2021.

Γιώργος Βλάχος

Ποιήματα απ’ τον Κάκκαβο

Συλλογή Ποιημάτων ΙΙ

Καλημέρα, από την Καναδική νότια Μακεδονία,

τα κατεχόμενα από την Ελντοράντο βουνά της ΒΑ Χαλκιδικής!

Ενάντια στης φύσης τη λεηλασία,

Αγώνας για ζωή και για ελευθερία!

Κάκκαβος, 2020

Ακολουθούν λίγα λόγια που γράφτηκαν από μένα γι΄αυτήν την ποιητική συλλογή:

Η δεύτερη αυτή συλλογή ποιημάτων του φίλου και συντρόφου Γιώργου Βλάχου περιλαμβάνει 296 ποιήματα που έγραψε ο ποιητής από την 1η Ιανουαρίου έως και τις 31 Δεκεμβρίου 2020, με την επιφύλαξη ότι πραγματικά ελάχιστα ίσως να έχουν απολεσθεί.

Όλα αυτά τα ποιήματα αλιεύθηκαν και διασώθηκαν από το προσωπικό χρονολόγιο του Γιώργου στο facebook, όπου και έχουν όλα αναρτηθεί από τον ίδιο καθημερινά άμα τη συγγραφή τους, χάρη στην καθημερινή με το πρώτο φως του ήλιου φροντίδα του Διονύση Ηλιάδη, ο οποίος ανέλαβε το ρόλο του «αλιευτή» και «διασώστη».

Σ’ αυτό το σημείο, θ’ άξιζε να ειπωθούν δυο λόγια για τη διττή και αντιφατική διάσταση του διαδικτύου και των λεγόμενων «μέσων κοινωνικής δικτύωσης» στη σημερινή εποχή, κατά την οποία κυριαρχούν οι καπιταλιστικές σχέσεις παραγωγής. Η τεχνολογία εν γένει δεν έχει ηθική διάσταση αυτοφυή, αλλά εξαρτάται από τους σκοπούς και από τα αποτελέσματα της χρήσης της. Έτσι, όσον αφορά το διαδίκτυο και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης πιο συγκεκριμένα: Από τη μία πλευρά, αποτελούν δημιούργημα της συλλογικής ιστορικής και διαχρονικής επιστημονικής γνώσης και έρευνας και της εργασίας των ανθρώπων. Από την άλλη πλευρά, αποτελούν κτήμα, ιδιωτική ιδιοκτησία, των μεγάλων μονοπωλιακών εταιρειών, οι οποίες τα εκμεταλλεύονται οικονομικά και πολιτικά εις βάρος της συντριπτικά μεγάλης πλειοψηφίας των εργαζομένων, ακόμη και αυτών των ίδιων που τα δημιουργούν. Αυτή η αναντιστοιχία στην οποία υπόκεινται, ανάμεσα στη συλλογική δημιουργία και στην ιδιωτική ιδιοκτησία, έχει ως αποτέλεσμα την αντιφατική τους λειτουργία: Αφενός, αποτελούν ένα καταπληκτικό εργαλείο γνώσης, πληροφόρησης, διασκέδασης και επικοινωνίας και αφετέρου, ένα τρομακτικό μέσο συγκέντρωσης προσωπικών δεδομένων, κατασκοπείας και χειραγώγησης της ανθρώπινης συμπεριφοράς, επεκτεινόμενο σε κάθε άνθρωπο και σε κάθε δραστηριότητα, προς όφελος της οικονομικής και πολιτικής ολιγαρχίας.

Έτσι, και στην περίπτωσή μας, το facebook ως ένα σύγχρονο μέσον κοινωνικής δικτύωσης μάς έδωσε την πρωτόγνωρη δυνατότητα να επικοινωνούμε κάθε μέρα τόσοι πολλοί άνθρωποι από πολύ μακριά με το Γιώργο και την ποίησή του, και μάλιστα, να την απολαμβάνουμε την ίδια τη στιγμή της δημιουργίας της. Αλλά από την άλλη, δεν χρειάζεται και πολλή φαντασία και διορατικότητα να ισχυριστεί κανείς ότι τα ποιήματα του Γιώργου θα είναι από τα πρώτα που θα λογοκριθούν από την αυριανή αστυνομία του διαδικτύου, που δεν είναι και τόσο αυριανή τελικά. Γι’ αυτό και η διάσωση των ποιημάτων του αποκτά επιτακτική ανάγκη και ήταν και ένας από τους λόγους που μάς οδήγησαν στην αποτύπωση αυτής της συλλογής.

Τώρα, όσον αφορά το ίδιο το ποιητικό έργο του Γιώργου, και σε αυτή τη δεύτερη συλλογή τα ποιήματα παρατίθενται με χρονολογική σειρά, όπως ακριβώς έχουν αναρτηθεί. Η επιμέλεια των ποιημάτων εκ μέρους μου περιορίστηκε μόνον στα τελείως απαραίτητα σημεία, προκειμένου να γίνουν ευανάγνωστα, χωρίς να αλλοιωθεί ο λαϊκός, τοπικός και ιντερνετικός ιδιωματισμός τους.

Όπως σημειώσαμε και στον πρόλογο της πρώτης ποιητικής συλλογής, πρόκειται για μία «συνομιλία» του ποιητή με την καθημερινή επικαιρότητα. Είναι ένα λεπτομερές, γλαφυρό και συναρπαστικό καθημερινό Χρονογράφημα, με σχόλια σατυρικά και σκωπτικά, εύστοχα και λακωνικά, συνάμα καυστικά και βαθιά πολιτικά, το οποίο μας δίνει κάθε δικαίωμα να μπορέσουμε να παραλληλίσουμε τον ποιητή με τον Μποστ και, γιατί όχι, και με τον Αριστοφάνη. Με μέσο την αθυροστομία και με όπλο τη δύναμη της τόλμης, υπερασπίζεται πάντα τις μεγάλες αλήθειες και αξίες, πάντα στο πλευρό των αδυνάτων και όχι των πάσης φύσεως εξουσιών. Γι’ αυτό και ξεσηκώνει κάποιες αντιδράσεις, όπως όλοι οι σατυρικοί ποιητές που σέβονται την τέχνη τους, οι οποίες στο διάβα το χρόνου πάντα σπρώχνουν τα πράγματα μπροστά.

Διαθέτει το ίδιο γνήσιο λαϊκό σκωπτικό σαρκαστικό πνεύμα από το οποίο γεννηθήκαν οι λαϊκές παροιμίες, τα λαϊκά δρώμενα, όπως αυτά της αποκριάς, η αριστοφανική κωμωδία, η σύγχρονη σάτιρα. Καυτηριάζει τα κακώς κείμενα της εποχής, στέκεται αμείλικτος απέναντι σε κάθε αδικία, στρέφει τα βέλη του προς κάθε είδους εξουσία, πολιτική, θρησκευτική, οικονομική, αλλά και τα παράδοξα κοινωνικά φαινόμενα που έχουν τις ρίζες τους στην καθεστηκυία τάξη πραγμάτων: το σκοταδισμό του θρησκευτικού ανορθολογισμού, την κρατική βία και τον πόλεμο, την αυταρχική αντιδημοκρατική εξουσία των κάθε είδους πολιτικών και δικαστικών θεσμών, την οικονομική βία, τον εργοδοτικό εκβιασμό, την εγκληματική εκμετάλλευση και κυριαρχία των μεγάλων πολυεθνικών μονοπωλίων απέναντι στη φύση και στην ανθρώπινη ζωή.

Διαρκώς παρούσα στο στίχο του είναι η λαϊκή και ταξική σκοπιά των πραγμάτων. Αθεράπευτος κονδυλοφόρος της υπόθεσης της εργατικής επανάστασης και της κομμουνιστικής χειραφέτησης και παθιασμένος κυνηγός της αλήθειας, με πείσμα και πίστη στις πανανθρώπινες αξίες, φέρνει τον καθένα μας σιμώτερα στο ταξικό του καθήκον. Οι στίχοι του είναι σαν δίκοπο μαχαίρι, που ταυτόχρονα «σφάζει» τους οικονομικούς και πολιτικούς κρατούντες του καπιταλιστικού συστήματος, αλλά και όλους εμάς, τους απλούς ανθρώπους, που τούς ανεχόμαστε παρά τα αντίθετα ταξικά μας συμφέροντα, υποθηκεύοντας το εργασιακό, κοινωνικό και πολιτικό μας παρόν και μέλλον, αλλά και το περιβάλλον.

Πάντοτε ενημερωμένος για τις τρέχουσες πολιτικές και κοινωνικές εξελίξεις, αλλά και με πολύ καλή γνώση της πολιτικής ιστορίας του τόπου μας, ανατέμνει με χειρουργικό νυστέρι την πολιτική επικαιρότητα με τέτοιο καίριο πολιτικό κριτήριο και διορατικότητα, με τόση αξιοθαύμαστη λακωνικότητα και δωρικότητα, με τόσο θαυμαστή οικονομία χωρίς φλυαρίες, που θα την ζήλευαν ακόμη και οι πιο λόγιοι πολιτικοί αναλυτές και θεωρητικοί, κάνοντας ταυτόχρονα και ποίηση. Αυτό και αν είναι δύσκολο! Αλλά αυτή η ακριβής αντιστοιχία λόγων, συναισθημάτων και ιδεών είναι ταυτόχρονα και η πεμπτουσία του ποιητικού λόγου, ο οποίος είναι σοφά οικονομικός, γι’ αυτό και είναι τέχνη.

Η λαϊκή του γλώσσα, που ρέει σαν το γάργαρο νερό, ο στίχος και το μέτρο του με καταγωγή κατευθείαν από τα δημοτικά ποιήματα, οι αυθεντικές του εικόνες, δημιουργημένες απευθείας από το εργαστήριο της φύσης, τα γνήσια λαϊκά του θέματα για τον πόνο και τον μόχθο των εργαζομένων, για τα βάσανα των προσφύγων, για τον έρωτα και το θάνατο και κυρίως για τη φύση, τον φέρνουν πολύ κοντά στα θέματα, στη γλώσσα, στο ρυθμό, στην αμεσότητα, στην πλαστικότητα, στην αλληγορία, στην ομορφιά και τη φιλοσοφική προσέγγιση της ζωής των ανώνυμων ποιητών των ποιμενικών και των δημοτικών τραγουδιών και των κρητικών μαντινάδων, αλλά και των επώνυμων τραγουδοποιών των ρεμπέτικων και λαϊκών τραγουδιών. Με έκλπηξη, όμως, διαπιστώνουμε σε κάποια ποιήματά του τον απαράμιλλο λυρισμό της γλώσσας και των εικόνων τους, τον ρομαντισμό των αισθημάτων, την εσωτερική δύναμη των εννοιών και τον υπερεαλιστικό τρόπο έκφρασης, που τα κάνει να προσιδιάζουν στον έντεχνο στίχο.

Αλλά και έμπλεος αγάπης και συντροφικότητας για τους συναγωνιστές, τους φίλους και γνωστούς, δεν ξεχνάει και δεν κουράζεται να μνημονεύσει κανέναν με στίχους γεμάτους τρυφερότητα και ειλικρινείς ευχές.

Ωστόσο, θα μου επιτραπεί να πω ότι, πρώτα απ’ όλα, τα ποιήματά του είναι ένα καθημερινό ραντεβού του ποιητή με τους αναγνώστες του, οι οποίοι, όπως οι ίδιοι ομολογούν, αδημονούν να ξεκινήσουν τη μέρα τους με ένα ποίημα του Γιώργου Βλάχου, για να τους γλυκάνει τη νέα μέρα και να τους μπολιάσει με την ομορφιά της ζωής, έστω και με τον απαισιόδοξο πολλές φορές σκληρό και σκωπτικό λόγο του.

Και αυτό το παράδοξο είναι το μεγάλο μυστήριο στην ποίηση του Γιώργου: Πώς είναι δυνατόν μέσα από τα πολύ συχνά απαισιόδοξα και μελαγχολικά του λόγια να αναβλύζει τόση ομορφιά και δύναμη, η οποία να φτάνει με τόση αμεσότητα σε κάθε έναν από μας και να μας δένει με μία αόρατη κλωστή, εμφυσώντας μας δύναμη και πείσμα; Νομίζω ότι η απάντηση είναι μία και μοναδική: Είναι η αγάπη του Γιώργου για τη φύση και τη ζωή τόσο πρωτογενής, τόσο γνήσια και τόσο μεγάλη, που σαν ποτάμι ξεκινά από την κορυφή του βουνού και ποτίζει όλη την διψασμένη μας ψυχή.

Γιώργο, σ’ ευχαριστούμε πολύ!

ΥΓ1: Επιφυλασσόμαστε σε λίγους μήνες για την παρουσίαση της τρίτης ποιητικής συλλογής του Γιώργου με τα ποιήματα που γράφτηκαν μέσα στο 2021.

ΥΓ2: Και μία ευχή: Ας βρεθεί, επιτέλους, ένας μουσικός να μελοποιήσει τους στίχους του!

 

Ζωή Μυλωνοπούλου-Διονύσης Ηλιάδης, 30-10-2021