Ένα ποίημα που έγινε εμβόλιο
Της Μαριάννας Τζιαντζή
Aμπντάλα είναι το όνομα που δόθηκε σε ένα από τα δύο εμβόλια που ετοίμασε η Κούβα. Όπως αναφέρθηκε πρόσφατα στον «Economist», αυτός είναι ο τίτλος ενός δραματικού ποιήματος που έγραψε ο εθνικός ήρωας της Κούβας, Χοσέ Μαρτί, το 1869, όταν η πατρίδα του βρισκόταν υπό τον ισπανικό ζυγό.
Πρόκειται για ένα έργο με πατριωτικό, εθνικοαπελευθερωτικό περιεχόμενο. Εδώ ο Αμπντάλα, το κεντρικό πρόσωπο, είναι ο ηγέτης του αγώνα της… Νουβίας, ο οποίος θα πέσει ηρωικά στη μάχη αποκρούοντας τον ξένο κατακτητή. Είναι αυτονόητο ότι η Νουβία είναι η Κούβα, αλλά προφανώς η λογοκρισία της ισπανικής αποικιακής διοίκησης δεν θα επέτρεπε τη δημοσίευση ενός ποιήματος που θα υμνούσε την κουβανική αντίσταση. Όμως η Νουβία πέφτει μακριά από την Καραϊβική.Δεν μπορώ να κρίνω την ποιητική αξία του «Aμπντάλα» (αν και κάποιοι γνώστες της ισπανόφωνης λογοτεχνίας το χαρακτηρίζουν αριστούργημα) ή την αποτελεσματικότητα του ομώνυμου εμβολίου. Το ενδιαφέρον εδώ είναι ότι ο Μαρτί έγραψε το «Aμπντάλα» όταν ήταν μόλις 16 ετών. Και σήμερα, ύστερα από ενάμιση αιώνα, το ποίημα ενός εφήβου έρχεται να συμβολίσει τον αγώνα ενάντια σε έναν άλλο εχθρό, να απομακρύνει τον φόβο του θανάτου. Ομως δύσκολα μπορώ να φανταστώ μια πολυεθνική φαρμακευτική εταιρεία να βαφτίζει το εμβόλιό της «Αμλετ» ή «Αντιγόνη».
Ο Κουβανός «Αμπντάλα» μάς υπενθυμίζει πόσο ευρωκεντρική (ή αμερικανοκεντρική) ή εξαρτημένη από το Ιντερνετ είναι αυτή που λέμε «κυρίαρχη κουλτούρα», μας υπενθυμίζει πόσο λίγα ξέρουμε και ας νομίζουμε ότι ξέρουμε πολλά.
ΠΗΓΗ: Εφσυν
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου