Ραγδαία συγκέντρωση και έλεγχος της αγροτικής γης Το 1% των αγροτικών επιχειρήσεων ελέγχει το 70% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων

 Ραγδαία συγκέντρωση και έλεγχος της αγροτικής γης Το 1% των αγροτικών επιχειρήσεων ελέγχει το 70% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων

Μελέτη του Διεθνούς Συνασπισμού για τη Γη αποκαλύπτει ότι μόλις το 1% των αγροτικών επιχειρήσεων ελέγχει το 70% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, εξέλιξη που απειλεί τις ζωές 2,5 δισ. μικροκαλλιεργητών, το περιβάλλον και την υγεία τωρινών και μελλοντικών γενεών.

Η γη που μας τρέφει συγκεντρώνεται με την παρέμβαση του γνωστού… «αόρατου χεριού της αγοράς» σε όλο και λιγότερα χέρια επιφέροντας καταστροφικές συνέπειες σε κλίμα, περιβάλλον, διατροφή, δημόσια υγεία, νυν και μέλλουσες κοινωνίες, προειδοποιεί μια σημαντική μελέτη που είδε χθες το φως της δημοσιότητας από τον Διεθνή Συνασπισμό για τη Γη (International Land Coalition).

«Στο πλαίσιο αυτού του έργου, αναπτύχθηκε ένας νέος τρόπος μέτρησης της συγκέντρωσης  της γης που υπερβαίνει την κατανομή του μεγέθους της γης που καταγράφεται μέσω της παραδοσιακής γεωργικής απογραφής». είπε ο Ward Anseeuw, (CIRAD / ILC), συν-συγγραφέας της έκθεσης και συντονιστής της πρωτοβουλίας.

Ιστορικά, οι μέθοδοι για τη μέτρηση της συγκέντρωσης της γης απέκλεισαν ζωτικής σημασίας πληροφορίες, όπως την αξία της γης, την πολλαπλή ιδιοκτησία και την ακίνητη ιδιοκτησία, καθώς και τον έλεγχο που έχει ένα άτομο ή μια οντότητα πάνω της. «Αυτά τα ευρήματα αλλάζουν ριζικά την κατανόησή μας για την έκταση και τις εκτεταμένες συνέπειες που έχει η συγκέντρωσης στη γη, αποδεικνύοντας ότι όχι μόνο είναι ένα μεγαλύτερο πρόβλημα από ό, τι νομίζαμε, αλλά υπονομεύει τη σταθερότητα και την ανάπτυξη βιώσιμων κοινωνιών», πρόσθεσε ο Anseeuw.

Ο ILC -συμμαχία 250 αγροτικών οργανώσεων, ΜΚΟ, διακυβερνητικών οργανισμών και ερευνητικών ινστιτούτων- αποκαλύπτει με τη μελέτη του ότι η ανισότητα στον έλεγχο της καλλιεργούμενης γης του πλανήτη είναι πολύ μεγαλύτερη (41% υψηλότερη) από αυτήν που γνωρίζαμε έως τώρα. Αξιοποιώντας μια νέα μεθοδολογία διαπιστώνει ότι μόλις το 1% των αγροτικών επιχειρήσεων του κόσμου ελέγχει σήμερα -είτε μέσω ιδιοκτησίας είτε μέσω συμβολαίων ενοικίασης- το 70% των καλλιεργήσιμων εκτάσεων, των αγροκτημάτων και των οπωρώνων του πλανήτη. Επίσης, ότι το φτωχότερο μισό του παγκόσμιου αγροτικού πληθυσμού ελέγχει σήμερα μόλις το 3% από το σύνολο της αξίας της γης, ενώ αντίθετα το πλουσιότερο 10% το 60%.

Η εξέλιξη αυτή απειλεί άμεσα τις ζωές 2,5 δισεκατομμυρίων ανθρώπων που εμπλέκονται σε μικροκαλλιέργειες όπως και τους 1,4 δισ. πιο φτωχούς αυτού του κόσμου οι οποίοι στην πλειονότητά τους είναι στενά εξαρτημένοι από τη γεωργία για την εξασφάλιση των προς το ζην.

Η συγκέντρωση της γης σε λίγα χέρια είναι πιο έντονη μετά τη δεκαετία του '80 και βασικός υπεύθυνος γι' αυτήν την εξέλιξη είναι τα βραχυπρόθεσμα χρηματοοικονομικά εργαλεία που εισβάλλουν μαζί με τον χρηματοπιστωτικό τομέα στην αγροτική παραγωγή και το εμπόριο τροφίμων. Καθώς οι εταιρικές και χρηματοοικονομικές επενδύσεις αυξάνονται, η ιδιοκτησία και ο έλεγχος της γης γίνεται πιο συγκεντρωμένη και όλο και πιο αδιαφανής.

Η μεγαλύτερη αλλαγή στα 40 χρόνια που πέρασαν καταγράφεται σε ΗΠΑ και Ευρώπη, όπου η ιδιοκτησία της γης πέρασε σε ακόμα λιγότερα χέρια και ακόμα και οι ανεξάρτητοι καλλιεργητές εργάζονται μέσω αυστηρών συμβολαίων για λογαριασμό εταιρειών λιανικής, πολυσχιδών ομίλων εμπορίου και επενδυτικών funds. Η συγκέντρωση της ιδιοκτησίας και του ελέγχου της γης οδηγεί σε μονοκαλλιέργειες και εντατική γεωργία, καθώς καλλιεργήσιμη γη και αγροτική παραγωγή αντιμετωπίζονται από τα κεφάλαια που τοποθετούνται σε αυτές περίπου ως μεσοπρόθεσμες επενδύσεις χαρτοφυλακίου που πρέπει να φέρουν οπωσδήποτε υψηλές αποδόσεις στον δεκαετή κύκλο τους.

Η αυξανόμενη εισβολή των τελευταίων στον αναπτυσσόμενο κόσμο τα τελευταία χρόνια και η αμείλικτη δίψα για κέρδη έχουν αποτέλεσμα την υποβάθμιση των καλλιεργούμενων εδαφών, την εξάντληση των υδάτινων πόρων και την αποψίλωση των δασών. Συνδέονται, δε, με κοινωνικά προβλήματα, όπως η φτώχεια, η μετανάστευση, οι εθνικές διαμάχες και η εξάπλωση ιών και νόσων ζωικής προέλευσης, όπως ο Covid-19. Η καλλιέργεια της γης δεν είναι μόνο οι αποδόσεις. Υπάρχουν η κουλτούρα, η ταυτότητα, αυτά που θα μείνουν για τις επόμενες γενιές και είναι έγκλημα να τα εμπιστευτούμε στο αόρατο χέρι της αγοράς.

 

ΠΗΓΗ: Εφσυν, International Land Coalition