Ο νέος αντεργατικός νόμος που ετοιμάζουν «Είδα το παλιό να πλησιάζει, μα ερχόταν σα νέο...»

 Ο νέος αντεργατικός νόμος που ετοιμάζουν «Είδα το παλιό να πλησιάζει, μα ερχόταν σα νέο...»

Η ίδια ιστορία έχει βαρύ παρελθόν. Διδακτικό για τις εκάστοτε επιδιώξεις της εργοδοσίας και του κράτους της.

 Παρά τις πρώτες μεγάλες απεργίες στα τέλη του 19ου αιώνα στη χώρα μας, συνταγματικά δεν είχε προβλεφθεί το δικαίωμα του «συνέρχεσθαι και συνεταιρίζεσθαι». Πρώτη φορά το δικαίωμα του «συνεταιρίζεσθαι» κατοχυρώνεται με τον νόμο 281/1914. Παράλληλα όμως δίνεται η δυνατότητα στο κράτος να έχει εκτεταμένες παρεμβατικές αρμοδιότητες στη λειτουργία των συνδικάτων. Στην ίδια κατεύθυνση ο νόμος 2151/1920 ολοκλήρωνε το θεσμικό πλαίσιο του κρατικού παρεμβατισμού στα συνδικάτα. Η ωμή κρατική ανάμειξη στη γραμμή των σωματείων εκφράστηκε εκείνη την περίοδο με την εξορία μελών της διοίκησης της ΓΣΕΕ το 1920, αλλά και με την απροκάλυπτη κρατική παρέμβαση στην εκλογή της διοίκησης στο 3ο Συνέδριο της ΓΣΕΕ το 1926.

Είναι τα χρόνια που δημιουργείται το «συνδικαλιστικό» της Ασφάλειας, το οποίο είχε στήσει έναν ολόκληρο μηχανισμό χαφιέδων μέσα στα συνδικάτα, για να παρακολουθεί τη δράση και τις κινήσεις σωματείων αλλά και μεμονωμένων συνδικαλιστών, πρακτική που θα βρει πολλούς μιμητές έως και σήμερα.

Η εξόφθαλμη σύνδεση κράτους και συνδικάτων έφτασε στο μέγιστο βαθμό όταν με το ξέσπασμα της μεταξικής δικτατορίας, ο Αρ. Δημητράτος, που ήταν ήδη υπουργός Εργασίας, από το 1936, θα διοριστεί την επόμενη χρονιά παράλληλα και στη θέση του γενικού γραμματέα της Εθνικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας.

Με το νόμο 1435/1938 καθιερώνεται το σύστημα των κρατικών συνδικάτων που επέτρεπε στον υπουργό Εργασίας να καθορίζει σε κάθε επαγγελματικό κλάδο όποιο σωματείο ήθελε αυτός ως το μόνο εξουσιοδοτημένο να αντιπροσωπεύει τους εργάτες.

Η ίδρυση του Εργατικού ΕΑΜ το 1941 και η ριζοσπαστικοποίηση του συνδικαλιστικού κινήματος οδήγησαν τον Δεκέμβρη του '44 σε νέο διορισμό διοίκησης της ΓΣΕΕ από τον υπουργό Εργασίας με μεταξικούς συνδικαλιστές. Το 1948 και εν μέσω μεγάλων απεργιών, με εκ νέου κρατική παρέμβαση διορίζεται στη διοίκηση της ΓΣΕΕ ο περιβόητος εργατοκάπηλος Μακρής, που έμεινε στην Ιστορία ως συνώνυμο του υποταγμένου συνδικαλισμού και της νοθείας. Ο ίδιος ως πρόεδρος της ΓΣΕΕ υποδέχτηκε με συγχαρητήριο τηλεγράφημα την πραξικοπηματική κυβέρνηση των συνταγματαρχών το 1967.

Η χούντα, με το διάταγμα 186/69, αφού πρώτα διόρισε νέα διοίκηση στη ΓΣΕΕ, στη συνέχεια οδήγησε στην εξορία πάνω από 800 συνδικαλιστές και διέλυσε 270 συνδικάτα. Απαγορεύτηκε η απεργία, ενώ με τα διατάγματα 185 - 186 του 1969 και τον νόμο 890/71 δημιουργήθηκε ένα ασφυκτικό πλαίσιο λειτουργίας των συνδικαλιστικών οργανώσεων, με στελεχωμένες διοικήσεις φιλικά διακείμενες προς το καθεστώς της χούντας.

Αμέσως μετά την πτώση της δικτατορίας, σειρά παίρνει ο νόμος 330/76, που σωστά χαρακτηρίστηκε από τους πιο σκληρούς και αντισυνδικαλιστικούς νόμους. Έχοντας ως βάση την υποτιθέμενη αποκατάσταση της αυτοτέλειας και αυτονομίας του συνδικαλιστικού κινήματος, απαγορεύτηκαν οι πολιτικές απεργίες, οι απεργίες αλληλεγγύης, ενώ οι εργοδότες αποκτούσαν διευρυμένα δικαιώματα στη διαδικασία λήψης απόφασης για την προκήρυξη απεργίας.

Ο τότε υπουργός Εργασίας, Κ. Λάσκαρης, δεν έμεινε μόνο στην αμίμητη σε γελοιότητα φράση ότι... «δεν θα επιτρέψομεν την πάλην των τάξεων». Χαρακτήριζε τους εργαζόμενους που διεκδικούσαν «εχθρούς της δημοκρατίας, προπηλακιστές, υβριστές και χειροδικούντες σε βάρος εκείνων που θέλουν να βγάλουν το ψωμί της οικογένειάς τους», δηλαδή τους απεργοσπάστες. Πλάι στον Λάσκαρη, υπήρξε η πρόθυμη διοίκηση του Καρακίτσου στη ΓΣΕΕ που έκοβε κι έραβε πάνω στην «κατάργηση» της πάλης των τάξεων.

Ο νόμος 1264/82 που ακολούθησε, περιείχε αρκετές θετικές διατάξεις σε σχέση με τον προηγούμενο νόμο, καθώς κατοχύρωνε μια σειρά από συνδικαλιστικές ελευθερίες κάτω από την πίεση των εργατικών αγώνων. Πολύ γρήγορα όμως αποτέλεσε το όχημα της προσαρμογής του συνδικαλιστικού κινήματος στην κυβερνητική συνδικαλιστική πρακτική της σοσιαλδημοκρατίας, στην εξαγορά, στην ενσωμάτωση.

Στον Ν. 1264 διακρίνεται η αφετηρία στη νόθευση των συνδικαλιστικών συσχετισμών που αντιμετωπίζουμε σε έξαρση στις μέρες μας, καθώς δίνεται η δυνατότητα στα πανελλαδικά σωματεία και στα παραρτήματά τους να εκλέγουν αντιπροσώπους στην πόλη - έδρα του σωματείου. Στην ίδια συζήτηση αχνοφαίνονται πλευρές που συναντάμε σήμερα στη συζήτηση για την ηλεκτρονική ψηφοφορία, πλευρές που αδυνατίζουν το ρόλο της Γενικής Συνέλευσης, ακυρώνουν τη ζωντανή συζήτηση, τη μεταφορά εμπειρίας, τη σύνθεση απόψεων.

Σε αυτήν τη συζήτηση αναφέρεται κατηγορηματικά από τον τότε υπουργό Εργασίας πως δίπλα στο συνδικαλιστικό νόμο θα συνεχίζουν να υπάρχουν και να δυναμώνουν μέτρα που ενισχύουν τους κατασταλτικούς μηχανισμούς γύρω από την οικιακή ειρήνη, την κρατική βία, το σύρσιμο σε ποινικά δικαστήρια χιλιάδων αγωνιστών. Ήταν ουσιαστική παρέμβαση, κλείνοντας το μάτι στην εργοδοσία για ό,τι θα ακολουθούσε. Είναι ενδεικτικό πως την πρώτη δεκαετία μετά την ψήφιση του νόμου, τα δικαστήρια σε ποσοστό πάνω από 85% έβγαζαν τις απεργίες παράνομες και καταχρηστικές.

Ανυποχώρητη πάλη για τα εργατικά δικαιώματα και τις συνδικαλιστικές ελευθερίες

Αν και το ποσοστό των απεργιών που βγαίνουν παράνομες έχει ξεπεράσει πλέον το 95% και τα εμπόδια στην οργάνωση και τη συνδικαλιστική δράση των εργατών απλώνονται από κάθε κυβέρνηση, η προσπάθεια για την αλλαγή του συνδικαλιστικού νόμου, ιδιαίτερα στα χρόνια της κρίσης, είναι σταθερά στην ημερήσια διάταξη.

Δεν υπάρχει εργατική κινητοποίηση που να βλάπτει τα συμφέροντα της εργοδοσίας και να μην έχει βρει απέναντί της συντεταγμένα το κράτος, τους κατασταλτικούς μηχανισμούς και τις έδρες των δικαστηρίων. Δεν υπάρχουν ασφαλιστικά μέτρα εργοδότη που η Δικαιοσύνη δεν έτρεξε στο επόμενο λεπτό να τα δικάσει. Καμία υπόθεσή τους δεν αρχειοθετείται, σε αντίθεση με τις δικαστικές απαιτήσεις εργαζομένων που χάνονται στο χρόνο. Δεκάδες συνδικαλιστικά στελέχη όλα αυτά τα χρόνια απολύονται με διάφορες αιτιολογίες, καθώς επιτρέπεται στον εργοδότη να προσπερνά το διάτρητο πλαίσιο προστασίας της συνδικαλιστικής δράσης.

Οι επιστρατεύσεις, οι «παράνομες και καταχρηστικές» απεργίες, οι δικαστικές διώξεις στηριζόμενες σε στημένα κατηγορητήρια, οι διώξεις για συμβολικές λαϊκές κινητοποιήσεις, αλλά και η ένταση της κρατικής βίας, με χαρακτηριστικό παράδειγμα το χτύπημα με ΜΑΤ ενάντια στον ηρωικό απεργιακό αγώνα των χαλυβουργών, που πλαισιώθηκε με καταδίκες πολύμηνων φυλακίσεων για 23 απεργούς, είναι ο κανόνας απέναντι στις εργατικές - λαϊκές διεκδικήσεις.

Όπως υποστηρίζουν στην κυβέρνηση, ο νέος συνδικαλιστικός νόμος έχει τρεις βασικούς στόχους: Πρώτον να παραμείνει ο συνδικαλισμός, πυλώνας της Δημοκρατίας. Δεύτερον το συνδικαλιστικό κίνημα να είναι ελκυστικό στους εργαζόμενους και φιλικό στην κοινωνία και τρίτον η μείωση των προνομίων και το καταχρηστικές συμπεριφορές που υπονόμευαν το ασφαλιστικό σύστημα.

Για πρώτη φορά ο νέος συνδικαλιστικός νόμος θα διασφαλίζει ισότιμα και ελεύθερα το δικαίωμα στην απεργία αλλά και στην εργασία, λένε στην κυβέρνηση.

Για να ξεκαθαρίσουμε τα πράγματα, επειδή δεν τρώμε κουτόχορτο ούτε κάναμε την ιστορική αναδρομή τζάμπα: το πρώτο  βέβαια είναι για ξεκάρφωμα και για τους αφελείς, δεύτερο: με λίγα λόγια συνδικαλισμός του γλυκού νερού ή του καναπέ , με ένα ή πολλά κλικ ηλεκτρονικών ψηφοφοριών και φυσικά "φιλικός" προς τη κοινωνία δηλαδή χωρίς επιπτώσεις στους εργοδότες που με την αδιαλαξία τους τις διαχέουν σε όλη την κοινωνία και το τρίτο, με αφορμή τα προνόμια των καρεκλοκένταυρων εργοδοτικών και κυβερνητικών συνδικαλιστών να τους βάλουν όλους στο μαντρί και κυρίως να άρουν κάθε νομική προστασία των συνδικαλιστικών στελεχών και των πρωτοπόρων εργατών.

 Τέλος, και εξίσου σπουδαίο, να εξασφαλίσουν με κάθε τρόπο την απεργοσπασία που τη βαφτίζουν δικαίωμα στην εργασία και στο όνομα της έχουν διαχρονικά κάνει εγκλήματα σε βάρος των απεργών.

Σε αυτή την κατεύθυνση λοιπόν σύμφωνα με πληροφορίες, που επικαλείται το cnn greece, μία από τις βασικές αλλαγές είναι ο ψηφιακός μετασχηματισμός στο συνδικαλιστικό κίνημα. Πλέον γίνεται υποχρεωτική η ηλεκτρονική καταγραφή εργαζομένων, εργοδοτών και φορέων και για να λαμβάνουν χρήματα αλλά και για να υπογράφουν τις συλλογικές συμβάσεις.   Ο νέος νόμος προβλέπει ακόμη τη δημιουργία Γενικού Μητρώου Συνδικαλιστικών Φορέων μέσω της «ΕΡΓΑΝΗ», για τις συνδικαλιστικές οργανώσεις των εργαζόμενων και των εργοδοτών.  

Παράλληλα, προβλέπεται η μείωση του αριθμού των μελών των συνδικαλιστικών οργανώσεων που βρίσκονται σε προστατευτικό πλαίσιο.  

Πλέον σε συνδικαλιστικό όργανο που αριθμεί: - 200 μέλη θα προστατεύονται τα 5, - μέχρι 1.000 μέλη θα έχουν ειδικά προνόμια τα 7 και - πάνω από 1.000 μέλη θα προστατεύονται 9 άτομα.  

Συγκεντρώσεις και απεργίες

Ο νέος νόμος θα ορίζει πώς θα πρέπει να πραγματοποιούνται σε συγκεκριμένο χώρο και χρόνο και με συμφωνία από πριν.   Καταργείται η αφισοκόλληση εντός των επιχειρήσεων και θα αναρτώνται μόνο ηλεκτρονικά σε ιστότοπο που θα έχουν πρόσβαση όλοι οι εργαζόμενοι. Τη δαπάνη δε, για τη δημιουργία του ιστοτόπου θα καλύπτει ο εργοδότης.  

Οι απεργίες στο εξής θα γίνονται με ηλεκτρονική ψηφοφορία δηλαδή θα πρέπει το συνδικαλιστικό όργανο να ενημερώνει 24 ώρες πριν για την ημέρα, την ώρα και τους λόγους που τη θεμελιώνουν.  

Προκειμένου να κηρυχθεί μία απεργία, θα είναι απαραίτητο το συνδικαλιστικό όργανο να εξασφαλίσει το δικαίωμα ψηφοφορίας όλων των εργαζομένων.  

Επιπλέον σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, για πρώτη φορά θα προστατεύονται όσοι θέλουν να εργαστούν. Δηλαδή σε περίπτωση που ασκείται ψυχολογική βία σε εργαζόμενους που εμφανίζονται αντίθετοι στην απεργία ή παρατηρούνται προπηλακισμοί, θα επιβάλλονται βαριά πρόστιμα και ποινές και η απεργία στη συγκεκριμένη περίπτωση θα κηρύσσεται παράνομη.

Το κράτος της εργοδοσίας θέλει να βάλει στενό κορσέ σε κάθε συνδικαλιστική δράση και να προστατέψει με κάθε τρόπο τους ανθρώπους της.

Ο ΣΕΒ πριν από λίγες μέρες έστειλε με ραβασάκι τις νέες απαιτήσεις του στην κυβέρνηση. Δεν ήταν η πρώτη φορά. Τέσσερα χρόνια πριν είχε διατυπώσει ξεκάθαρα τις αξιώσεις του στρώνοντας το έδαφος για αντιδραστικές ανατροπές. Η αναφορά στο λοκ άουτ ως «έναν τρόπο άμυνας απέναντι σε καταχρηστικές απεργίες», ή η αναφορά πως «πρέπει να προταχτούν ως προτεραιότητες η υπερβολική προστασία των συνδικαλιστών, οι συνδικαλιστικές άδειες και η καταβολή της αμοιβής τους από τον εργοδότη, καθώς και θέματα σχετιζόμενα με την αντιπροσωπευτικότητα», ήταν τροχιοδεικτικές βολές.

Από τότε έως και σήμερα το γαϊτανάκι απολύσεων και διώξεων στελεχών του ταξικού κινήματος για συνδικαλιστική δράση συνεχίζεται αμείωτα, ενώ με το ζήτημα της «αντιπροσωπευτικότητας» στην προκήρυξη απεργιών, δηλαδή για το «ποιος» θα αποφασίζει κάθε φορά γι' αυτές, οι βιομήχανοι επιδιώκουν να περιορίσουν τη δυνατότητα που έχουν ένα κλαδικό ή ένα επιχειρησιακό σωματείο να κηρύξουν απεργία.

Τα όργανα έχουν ήδη αρχίσει να παίζουν… Διόλου τυχαία η Κεραμέως απαίτησε να γίνουν οι εκλογές των εκπροσώπων των εργαζομένων εκπαιδευτικών για τα υπηρεσιακά συμβούλια με ηλεκτρονική ψηφοφορία. Στην ομόφωνη  απόφαση της ΟΛΜΕ για απόσυρση των ψηφοδελτίων αν προχωρήσει σε ηλεκτρονική ψηφοφορία (και της ΔΟΕ αργότερα) δήλωσε ότι δεν την αφορά και ότι αυτή είναι θέση της κυβέρνησης συνολικά για τις συνδικαλιστικές οργανώσεις  και θα την εφαρμόσει έτσι και αλλιώς. Τόσο δημοκράτισσα αυτή και η κυβέρνηση της. Μόνο η πάλη των εργαζομένων μπορεί να τους εμποδίσει…    

 

Επιμέλεια: Α.Κ.

 

ΠΗΓΗ: Ριζοσπάστης, CNN