Ο Homo sapiens έφθασε στο δυτικότερο σημείο της Ευρώπης νωρίτερα από τις έως τώρα εκτιμήσεις

 Ο Homo sapiens έφθασε στο δυτικότερο σημείο της Ευρώπης νωρίτερα από τις έως τώρα εκτιμήσεις


Οι πρόγονοι του σύγχρονου ανθρώπου (Homo sapiens) έφθασαν στο πιο δυτικό σημείο της Ευρώπης πριν από 41.000 έως 38.000 χρόνια, περίπου 5.000 χρόνια νωρίτερα από ό,τι εκτιμάτο έως τώρα, σύμφωνα με νέα επιστημονικά ευρήματα στην Πορτογαλία.

     Η νέα εκτίμηση βασίζεται στην ανακάλυψη στο σπήλαιο Λάπα ντο Πικαρέιρο, κοντά στην ατλαντική ακτή της Κεντρικής Πορτογαλίας, λίθινων εργαλείων που χρονολογήθηκαν προ 38.000 έως 41.000 ετών και τα οποία -με βάση τη μορφολογία τους- εκτιμάται ότι ανήκαν σε προγόνους μας και όχι σε Νεάντερταλ, που πιθανώς συνυπήρχαν στην περιοχή εκείνη την εποχή.

     Οι ερευνητές από τις ΗΠΑ και διάφορες ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίοι έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ (PNAS), ανέφεραν ότι η ανακάλυψη υποδηλώνει πως υπήρξε ταχεία διασπορά του Homo sapiens διαμέσου της Ευρασίας και προς τα δυτικά, μέσα σε λίγες χιλιάδες χρόνια μετά την πρώτη εμφάνιση των προγόνων του σύγχρονου ανθρώπου στη νοτιοανατολική Ευρώπη.

     Παραμένει ασαφές πώς ακριβώς οι πρόγονοί μας έφθασαν στο δυτικό άκρο της Ευρώπης, αν, δηλαδή, σύμφωνα με τους ερευνητές, το έκαναν ακολουθώντας ποτάμια στην ευρωπαϊκή ενδοχώρα ή αν ακολούθησαν μία παράκτια διαδρομή.

Χάρτης επιλεγμένων παλαιολιθικών αρχικών ανώτερων παλλαιολιθικών (κόκκινο και ροζ) και πρόσφατων μεσαίων παλαιολιθικών (μπλε) στην Ευρώπη ( 7). (1) Arbreda, (2) Reclau Viver, (3) Abric Romaní, (4) Cova Gran, (5) Mallaetes, (6) Cova Foradada, (7) Cova de les Cendres, (8) Sima de las Palomas, (9) Cova Beneito, (10) La Boja, (11) Cueva Antón, (12) Zafarraya, (13) Bajondillo, (14) Gorham's Cave, (15) Pego do Diabo, (16) Mira Nascente, (17) Lapa do Picareiro, (18) Gruta da Oliveira, (19) Foz do Enxarrique, (20) Cardina, (21) A Valiña, (22) La Viña, (23) El Sidrón, (24) El Castillo, (25) Cueva Morín, (26) El Mirón, (27) Labeko Koba, (28) Aitzbitarte III, (29) Isturitz, (30) Abri Castanet, (31), Abri Pataud, (32) Les Cottés, (33) Σπήλαιο του Κεντ , (34) Riparo Mochi, (35) Geissenklosterle, (36) Fumane, (37) Willendorf, (38) Grotta del Cavallo, (39) Pestera cu Oase και (40) Bacho Kiro.


Η διασπορά των σύγχρονων ανθρώπων σε ολόκληρη τη Δυτική Ευρασία, που σχετίζεται με την Άνω Παλαιολιθική, είναι καλά τεκμηριωμένη σε σύγκριση με άλλες περιοχές, αλλά εξακολουθεί να είναι ευάλωτη σε ανακαλύψεις που μπορούν να ανατρέψουν τις επικρατούσες ιδέες, ειδικά αυτές που βασίζονται στις ημερομηνίες πρώτης εμφάνισης ( 1 , 2 ). Τα τρέχοντα δεδομένα υποστηρίζουν μια διασπορά ανατολής-δύσης που ξεκινά περίπου 46 χιλ. χρόνια BP στην χερσόνησο των Βαλκανίων στο Bacho Kiro ( 3 , 4 ) ( Εικ. 1 ). Στη συνέχεια, οι σύγχρονοι άνθρωποι απλώθηκαν στη λεκάνη απορροής του Δούναβη και κατά μήκος της μεσογειακής ακτογραμμής σε σχετικά σύντομο χρονικό διάστημα ( 5)). Η διαδικασία ήταν πιθανότατα ένα μωσαϊκό που περιλάμβανε διασπορά σε άδειους χώρους και αλληλεπίδραση με αυτόχθονες πληθυσμούς του Νεάντερταλ. Σε κάποιο σημείο, περίπου 43 έως 42 χιλ BP, οι περιφερειακές παραλλαγές του Initial Upper Paleolithic συνενώθηκαν στο Aurignacian technocomplex, που εμφανίζονται συγχρόνως σε όλη τη δυτική Ευρασία ( 6 ).

     Σύνδεσμος για την επιστημονική δημοσίευση:
     https://www.pnas.org/cgi/doi/10.1073/pnas.2016062117

 

     Παύλος Δρακόπουλος

 

Σχόλια