Ζεστό χρήμα και άλλες ενισχύσεις με πρωτοπόρο τη Γερμανία για την "επόμενη μέρα"

Ζεστό χρήμα και άλλες ενισχύσεις με πρωτοπόρο τη Γερμανία για την "επόμενη μέρα"

 Σε πρόσφατη μελέτη της, η «δεξαμενή σκέψης» «Bruegel» σημειώνει πως παρά τα «πυρά» που δέχεται η Γερμανία για την επιμονή της στα μηδενικά ελλείμματα και την άρνηση να εκδοθούν ευρωομόλογα, έχει ήδη προχωρήσει στην πιο γενναία «ένεση» για την «τόνωση» των επιχειρηματικών της ομίλων, με σχέδιο πολύ ισχυρότερο από αυτό των ΗΠΑ, αλλά και των υπόλοιπων κρατών - μελών της Ευρωζώνης.

Χαρακτηριστικά αναφέρει:

Ομαδοποιούμε διακριτικά φορολογικά μέτρα σε τρεις κατηγορίες:

• Άμεση δημοσιονομική ώθηση: πρόσθετες κρατικές δαπάνες (όπως ιατρικοί πόροι, διατήρηση εργαζομένων, επιδότηση ΜΜΕ, δημόσιες επενδύσεις) και διαφυγόντα έσοδα (όπως η ακύρωση ορισμένων φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης). Αυτοί οι τύποι μέτρων οδηγούν αμέσως σε επιδείνωση του ισοζυγίου του προϋπολογισμού χωρίς καμία άμεση αποζημίωση αργότερα.
• Αναβολή: αρκετές κυβερνήσεις αποφάσισαν να αναβάλουν ορισμένες πληρωμές, συμπεριλαμβανομένων των φόρων και των εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, οι οποίες καταρχήν θα πρέπει να επιστραφούν αργότερα. Αυτά τα μέτρα βελτιώνουν τις θέσεις ρευστότητας ατόμων και εταιρειών, αλλά δεν ακυρώνουν τις υποχρεώσεις τους. Επομένως, αυτά τα μέτρα προκαλούν επιδείνωση του δημοσιονομικού ισοζυγίου το 2020, αλλά το βελτιώνουν αργότερα. Ορισμένες χώρες ανέβαλαν επίσης την εξυπηρέτηση των δανείων ή την πληρωμή λογαριασμών κοινής ωφέλειας, γεγονός που βελτιώνει επίσης τις θέσεις ρευστότητας αυτών που επηρεάζονται. Ακόμη και αν τα δάνεια χορηγήθηκαν από ιδιωτικές τράπεζες και οι επιχειρήσεις κοινής ωφέλειας παρέχονται από ιδιωτικούς παρόχους, το ισοζύγιο του προϋπολογισμού θα επιδεινωθεί το 2020 λόγω των χαμηλότερων κερδών και των συνεπαγόμενων φόρων, αλλά θα βελτιωθεί αργότερα.
• Άλλες προβλέψεις και εγγυήσεις ρευστότητας: τα μέτρα αυτά περιλαμβάνουν εγγυήσεις εξαγωγών, βοήθεια ρευστότητας, πιστωτικά όρια μέσω εθνικών τραπεζών ανάπτυξης. Μερικά από αυτά τα μέτρα βελτιώνουν τη θέση ρευστότητας του ιδιωτικού τομέα, αλλά σε αντίθεση με τις αναβολές που είναι αυτόματες και ισχύουν γενικά για τις ομάδες στόχους, τα πιστωτικά όρια απαιτούν δράση από τις εταιρείες που επηρεάζονται. Τα πιστωτικά όρια και οι εγγυήσεις ενδέχεται να μην αποδυναμώσουν το ισοζύγιο του προϋπολογισμού το 2020, αλλά θα δημιουργήσουν ενδεχόμενες υποχρεώσεις που θα μπορούσαν να μετατραπούν σε πραγματικές δαπάνες είτε το 2020 είτε αργότερα.

Ο πίνακας συνοψίζει το ποσό (ως μερίδιο του ΑΕΠ) αυτών των μέτρων ανά χώρα, ενώ τα λεπτομερή μέτρα που μπορούμε να δούμε για κάθε χώρα ξεχωριστά εξηγούνται παρακάτω.

Διακριτικά φορολογικά μέτρα 2020 που εγκρίθηκαν ως απάντηση στον κοροναϊό έως τις 16 Απριλίου 2020 *,% του ΑΕΠ του 2019

	Άμεση δημοσιονομική ώθηση	Αναβολή	Άλλη ρευστότητα / εγγύηση
Βέλγιο	0,7%	1,2%	0,0%
Δανία	2,1%	7,2%	2,9%
Γαλλία	2,4%	9,4%	14,0%
Γερμανία	6,9%	14,6%	38,6%
Ελλάδα	1,1%	2,0%	0,5%
Ουγγαρία	0,4%	8,3%	0,0%
Ιταλία	0,9%	13,0%	7,3%
Ολλανδία	1,6%	3,2%	0,6%
Ισπανία	1,1%	1,5%	9,1%
Ηνωμένο Βασίλειο	4,5%	1,4%	14,9%
Ηνωμένες Πολιτείες	5,5%	2,6%	4.1%

Σημείωση: υπολογίζουμε την αναλογία των μέτρων 2020 προς το ΑΕΠ 2019, επειδή οι προοπτικές του ΑΕΠ 2020 είναι πολύ αβέβαιες. Η κατηγορία «Άλλη ρευστότητα / εγγύηση» περιλαμβάνει μόνο μέτρα που δρομολογούνται από την κυβέρνηση (εξαιρούνται τα μέτρα της κεντρικής τράπεζας) και δείχνει τον συνολικό όγκο των καλυμμένων δανείων / δραστηριοτήτων του ιδιωτικού τομέα, όχι το ποσό που έχει διαθέσει η κυβέρνηση για τη στήριξη ή την εγγύηση ρευστότητας (το ποσό των πολλαπλασιάζεται για να καλύψει ένα πολύ μεγαλύτερο ποσό δραστηριότητας του ιδιωτικού τομέα).

* Η ημερομηνία λήξης είναι νωρίτερα για ορισμένες χώρες, δείτε τις συγκεκριμένες περιγραφές της χώρας.

Ειδικά η Γερμανία εξήγγειλε τα παρακάτω μέτρα

Ημερομηνίες ανακοινώσεων των μέτρων: 9 Μαρτίου 2020, 13 Μαρτίου 2020, 23 Μαρτίου 2020, 24 Μαρτίου 2020, 27 Μαρτίου

Άμεση δημοσιονομική ώθηση (236 δισεκατομμύρια ευρώ)

Αναβολές (500 δισεκατομμύρια ευρώ)

Άλλα μέτρα ρευστότητας και εγγύησης (1.322 δισεκατομμύρια ευρώ)

Η ανάλυση σημειώνει μάλιστα ότι «τα υπερχρεωμένα κράτη δεν μπορούν να ακολουθήσουν με τόσο δυναμικά μέτρα στήριξης, με αποτέλεσμα η ψαλίδα ισχυρών και αδύναμων κρίκων να ανοίγει». Την ίδια ώρα, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας δήλωνε ενόψει της χτεσινής Συνόδου Κορυφής ότι προς το παρόν «δεν υπάρχει πίεση χρόνου» για τη σύσταση του λεγόμενου «ταμείου ανασυγκρότησης», αλλά σε κάθε περίπτωση, η Γερμανία, «ως ένα μεγάλο εξαγωγικό έθνος, έχει συμφέρον να ανακάμψει και η υπόλοιπη Ευρώπη, γιατί είναι στενά συνδεδεμένη με όλες τις χώρες». Αναλύσεις όπως αυτές φανερώνουν το πραγματικό υπόβαθρο των αντιθέσεων, αλλά και των αντιφάσεων στο εσωτερικό της ΕΕ, μακριά από τις απλουστεύσεις «Βορράς - Νότος», που «στρογγυλεύουν» και κρύβουν την ουσία. Η οικονομική πολιτική της Γερμανίας και η στάση της στην ΕΕ είναι απόλυτα εναρμονισμένες σε έναν και μόνο στόχο: Να διατηρήσει το γερμανικό κεφάλαιο την ηγετική του θέση στην ΕΕ και να θωρακιστεί στον παγκόσμιο ανταγωνισμό, ειδικά μπροστά στη νέα καπιταλιστική κρίση, που προμηνύει επιτάχυνση των ανακατατάξεων στην ιμπεριαλιστική πυραμίδα. Από εκεί ξεκινάει και εκεί τελειώνει η πολυθρύλητη «ευρωπαϊκή αλληλεγγύη» - που έχουν κάνει καραμέλα και στην Ελλάδα ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ - όχι μόνο για τη Γερμανία, αλλά και για το κάθε κράτος - μέλος ξεχωριστά.

Μοιρασιά

Σε συνάρτηση με τα παραπάνω, δημοσίευμα των «Financial Times» σημειώνει τις μεγαλύτερες δυνατότητες που έχει η Γερμανία να διαχειριστεί την επερχόμενη κρίση, έχοντας κατακτήσει «πρωτοπόρα» θέση σε προγράμματα διαχείρισης του εργατικού δυναμικού, για τη θωράκιση των επιχειρηματικών της ομίλων («Kurzarbeit» κ.ά.), σε σχέση με άλλες χώρες, όπως για

παράδειγμα η Ισπανία (ή η Ελλάδα) που έχει μείνει σχετικά πίσω, εν μέρει εξαιτίας και των δημόσιων οικονομικών της, του πολύ μεγάλου ποσοστού ανεργίας κ.ο.κ.

Σαν αποτέλεσμα οικονομολόγοι της Deutsche Bank αξιολόγησαν πρόσφατα προγράμματα βραχυπρόθεσμης άδειας στη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Γαλλία, την Ιταλία και την Ισπανία και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι το ισπανικό ήταν το πιο αδύναμο. Προβλέπουν ότι το ποσοστό ανεργίας της Ισπανίας θα ανέβει πάνω από 20%, ενώ η Γερμανία θα κορυφωθεί στο 6%.

  Οι διαπιστώσεις αυτές φωτίζουν καλύτερα και την πρόσφατη απόφαση της Κομισιόν για το πρόγραμμα «SURE», με το οποίο οι επιχειρηματικοί όμιλοι βοηθιούνται να θέσουν σε μερική «άδεια» τους εργαζόμενους, με το κράτος να αναλαμβάνει για ένα διάστημα τη μισθοδοσία τους.

Στον ιστότοπο της αναφέρονται χαρακτηριστικά:

Η ΕΕ κινητοποιεί όλους τους διαθέσιμους πόρους ώστε να ανταποκριθεί γρήγορα, σθεναρά και συντονισμένα στην πανδημία του κορονοϊού. Το συνολικό ποσό που έχει κινητοποιηθεί μέχρι σήμερα είναι περίπου 3,4 τρισεκατομμύρια ευρώ.

Κινητοποίηση του προϋπολογισμού της ΕΕ και της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για τη διάσωση θέσεων εργασίας και τη στήριξη των επιχειρήσεων που πλήττονται από την κρίση

Το μέσο SURE της Επιτροπής προστατεύει τις θέσεις εργασίας και τα άτομα στην εργασία.

Η Επιτροπή πρότεινε την προσωρινή στήριξη για τον μετριασμό των κινδύνων ανεργίας σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης (Support to mitigate Unemployment Risks in an Emergency – SURE) για να βοηθήσει τους ανθρώπους να διατηρήσουν τη θέση εργασίας τους κατά τη διάρκεια της κρίσης.

Το μέσο SURE παρέχει χρηματοδότηση στα κράτη μέλη ύψους έως και 100 δισ. ευρώ, καλύπτοντας μέρος του κόστους που συνδέεται με τη δημιουργία ή την επέκταση των εθνικών συστημάτων βραχυχρόνιας απασχόλησης.

Από το υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων "διέρρευσε" ότι μελετάει σχέδιο για την επόμενη μέρα διότι εκτιμάται ότι μετά το διάστημα της απαγόρευσης των απολύσεων θα υπάρξει τσουνάμι απολύσεων καθώς οι επιχειρήσεις δεν θα μπορούν να αντεπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους ιδιαίτερα όσες έκλεισαν με εντολή δημόσιας αρχής αλλά και αυτές που έχουν πληγεί από τον κορωνοϊό.

Το νέο σχέδιο, που βρίσκεται ακόμη υπό επεξεργασία, βασίζεται στο πρόγραμμα Sure, ο οποίο θα χρηματοδοτήσει το βασικό μέρος, και προβλέπει καταβολή προσαύξησης μισθού και ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων με μερική απασχόληση και με εκ περιτροπής εργασία.

Σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα Sure ο Χρήστος Σταϊκούρας δήλωσε ότι θα είναι μέχρι 100 δισ ευρώ και φαίνεται ότι η Ελλάδα μπορεί να πάρει μέχρι 1,4 δισεκατομμύρια.

 Το πρόγραμμα αυτό αθροίζεται στις αντίστοιχες κρατικές παρεμβάσεις (έχουν ήδη προαναφερθεί για αρκετές χώρες) που απαλλάσσουν το κεφάλαιο από το μισθολογικό και μη μισθολογικό κόστος, εξασφαλίζουν ακόμα φτηνότερη εργατική δύναμη στους ομίλους με γενίκευση της ευελιξίας και άθλιους όρους για νέους εργαζόμενους και μακροχρόνια ανέργους. Αθροίζεται επίσης στα «ζεστά» πακέτα των επιδοτήσεων και διευκολύνσεων που ετοιμάζει η ΕΕ και αποτελούν την άλλη όψη του ίδιου αντιλαϊκού νομίσματος. Γι' αυτό, άλλωστε, παρά τον «σκοτωμό» στο εσωτερικό της ΕΕ, το πρόγραμμα «SURE» χαιρετίστηκε «με ένα στόμα μια φωνή» από φιλελεύθερες, σοσιαλδημοκρατικές, «αριστερές» και λοιπές δυνάμεις, που διαγκωνίζονται τώρα για τους όρους με τους οποίους θα γίνει η μοιρασιά των κονδυλίων σε κάθε χώρα.

ΠΗΓΗ: Ριζοσπάστης, think tank Bruegel, Financial Times, EU Commission, Dikaiologitika