Νόμιμη και παράνομη αστυνομική βία Δρ Ευάγγελος Στεργιούλης Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και ε.ά. Υποστράτηγος της Ελληνικής Αστυνομίας.

Νόμιμη και παράνομη αστυνομική βία

Δρ Ευάγγελος Στεργιούλης Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και ε.ά. Υποστράτηγος της Ελληνικής Αστυνομίας.

H άσκηση κρατικής βίας δεν συνάδει με τις αρχές και τις αξίες του δημοκρατικού πολιτεύματος.

Προσφάτως, το ζήτημα της αστυνομικής βίας επανήλθε στη δημόσια συζήτηση με ποικίλα επιχειρήματα για το πλαίσιο της νομιμότητας της και τα επιτρεπόμενα όρια άσκησης της. Η συζήτηση, ωστόσο, διέπεται από μία έντονη πολιτική - κομματική διάσταση, με αποτέλεσμα να μην αναδεικνύονται οι καταλυτικές συνέπειες της στις σχέσεις αστυνομίας-κοινωνίας. 

Είναι λάθος, καταρχάς, να υποστηρίζεται ότι η αστυνομική βία είναι ”προνόμιο” της κρατικής εξουσίας. Η θεωρία του Γερμανού κοινωνιολόγου, Μαξ Βέμπερ, ο οποίος υποστήριξε ότι η εκάστοτε κυρίαρχη πολιτική τάξη κατέχει και ασκεί το μονοπώλιο της κρατικής βίας, δεν αποτέλεσε και δεν αποτελεί, σε καμία απολύτως περίπτωση, τη νομιμοποιητική βάση για την άσκηση οποιασδήποτε κρατικής βίας. Και ο λόγος είναι απλός: η άσκηση κρατικής βίας δεν συνάδει με τις αρχές και τις αξίες του δημοκρατικού πολιτεύματος. Κατ΄ ουσίαν, η άσκηση κρατικής βίας αποτελεί ένα καταχρηστικό ”δικαίωμα” της εκάστοτε πολιτικής εξουσίας που καταλύει κάθε έννοια δημοκρατίας και προσβάλλει βάναυσα την ανθρώπινη ζωή και αξιοπρέπεια. 

Η αστυνομική βία αποτελούσε ανέκαθεν το χαρακτηριστικό γνώρισμα της κρατικής καταστολής σε όλες ανεξαιρέτως τις δημοκρατίες του δυτικού κόσμου. Και, δυστυχώς, η κρατική βία εκδηλώνεται πάντοτε μέσω της αστυνομίας, ως ο κατεξοχήν κατασταλτικός κρατικός μηχανισμός. Και εδώ ανακύπτει το μείζονος πολιτικής και κοινωνικής σημασίας ερώτημα, σχετικά με το ρόλο της αστυνομίας, ως τον θεσμό της δημοκρατίας που εγγυάται την προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων των πολιτών, ενώ παράλληλα χρησιμοποιείται από την πολιτική εξουσία και ως κατασταλτικός μηχανισμός για την εφαρμογή του νόμου και την επιβολή της νομιμότητας. 

Η ειδοποιός διαφορά μεταξύ της αστυνομικής υπηρεσίας και κάθε άλλης δημόσιας υπηρεσίας, έγκειται στο γεγονός ότι η αστυνομία είναι η μοναδική κρατική υπηρεσία στην οποία απευθύνεται ο πολίτης για την προστασία της ζωής του, της περιουσίας του, των ατομικών δικαιωμάτων του και ελευθεριών του, όπως αυτά κατοχυρώνονται από το σύνταγμα και τους νόμους του κράτους. Ταυτόχρονα, όμως, το κράτος χρησιμοποιεί την αστυνομία και ως κατασταλτικό μηχανισμόγια την προστασία της έννομης τάξης, καθότι η δημόσια ασφάλεια είναι το σημαντικότερο συλλογικό αγαθό μιας ευνομούμενης πολιτείας. Αναπόφευκτα, η κατασταλτική διάσταση της αστυνομίας συχνά επισκιάζει τον κοινωνικό ρόλο της και επιδρά καταλυτικά στις σχέσεις εμπιστοσύνης με τους πολίτες. Οι συνέπειες της αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας είναι καταλυτικές για την εικόνα ενός Αστυνομικού Σώματος. Το επίπεδο της κοινωνικής αποδοχής του καταβαραθρώνεται, ενώ υποβαθμίζεται η σημασία και η σπουδαιότητα του συνολικού αστυνομικού έργου στην καταπολέμηση της εγκληματικότητας. 

Στο πλαίσιο της αστυνομικής κατασταλτικής δράσης, τα περιστατικά αστυνομικής βίας και αυθαιρεσίας ενυπάρχουν σε όλες τις αστυνομίες ανεξαιρέτως. Η εξάλειψη τους δυστυχώς είναι αδύνατη, ο περιορισμός τους όμως είναι δυνατός. Προηγμένες αστυνομίες του κόσμου, όπως οι Σκανδιναβικές αστυνομίες, η αστυνομία του Καναδά και της Αυστραλίας, κατάφεραν να περιορίσουν την αστυνομική βία και αυθαιρεσία μέσα από σύγχρονες μορφές αστυνομικής εκπαίδευσης, με τη χρήση των νέων τεχνολογιών και με τη θέσπιση αποτελεσματικών μηχανισμών ελέγχου των αστυνομικών δράσεων. Μία σύγχρονη αστυνομία κτίζεται στη βάση σύγχρονων μεθόδων και πρακτικών αστυνόμευσης με απόλυτο σεβασμό των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων των πολιτών, η προστασία των οποίων άλλωστε αποτελεί την πεμπτουσία της αποστολής της.- 

* Ο κύριος Ευάγγελος Στεργιούλης είναι Διδάκτωρ Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου και ε. ά Υποστράτηγος της Ελληνικής Αστυνομίας.  Έχει υπηρετήσει στα Εθνικά Γραφεία της Interpol και της Europol ως προϊστάμενος. Από το 1997 έως το 2004 υπηρέτησε ως υπεύθυνος Εξωτερικών και Δημοσίων Σχέσεων της Ευρωπαϊκής Αστυνομικής Υπηρεσίας (Europol) που εδρεύει στη Χάγη. Επίσης έχει διδάξει στο Ανοικτό Πανεπιστήμιο Κύπρου και στις αστυνομικές σχολές της Ελληνικής και Κυπριακής Αστυνομικής Ακαδημίας επί σειρά ετών

ΠΗΓΗ: Huffington post

Ο υπαστυνόμος, Μιχάλης Λώλης περί αστυνομίας, κανονικότητας, προσφύγων και αναρχικών

Τον κίνδυνο αμαύρωσης του συνόλου των αστυνομικών από τις πράξεις ορισμένων επισημαίνει σε ανάρτησή του ο υπαστυνόμος Α′ του Τμήματος Αντιμετώπισης Ρατσιστικής Βίας, Μιχάλη Λώλης. 

Χωρίς να τοποθετείται επί συγκεκριμένων περιστατικών, αλλά μάλλον επί του γενικότερου κλίματος, αναδεικνύει ως μείζον ζήτημα των ημερών μας τον φαρισαϊσμό, τον φασισμό, τον ακροδεξιό λαϊκισμό, την ετεροφοβία και τον ρατσισμό κόντρα σε όσους νιώθουν πως ο κίνδυνος είναι ότι δεν ταιριάζει στην «κανονικότητά σας».

Η ανάρτηση του Μιχάλη Λώλη στο Facebook

«Επιτέλους ποτέ θα καταλάβετε ότι δεν είναι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες το πρόβλημα, ούτε οι αναρχικοί, ούτε οτιδήποτε διαφορετικό δεν επιτελεί τη ”κανονικότητα” σας.

Ο κίνδυνος πάντα ήταν και θα είναι ο συντηρητισμός σας, ο φασισμός, η ακροδεξιός λαϊκισμός, ο ρατσισμός και κάθε ετεροφοβία που αν δεν αναπαράγουν το μίσος και τη βία, τα τρέφουν και τα υποθάλπουν, ακόμα και θεσμικά.

Καταλάβετε το πια, δεν υπάρχουν κανονικότητες, γιατί οδηγούμαστε στην αποκτήνωση της νομιμότητας.

Και κάτι ακόμα. Δεν είναι ένα και δύο, δεν είναι πάντα μεμονωμένες περιπτώσεις, γιατί κάπως έτσι στην αστυνομία θα καούν και τα χόρτα τα χλωρά, παρότι είναι τα περισσότερα».

ΠΗΓΗ: Huffingtonpost

Σχόλιο της ΕΥΦΟΡΗΣ ΠΕΔΙΑΔΑΣ:

Ο σύγχρονος καπιταλισμός δεν μπορεί να λύσει μια ισχυρή αντίφαση που τον διαπερνά. Την μείωση του ποσοστού κέρδους παρόλη την ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων. Για να διατηρήσει την κερδοφορία του όλο και περισσότερο στρέφεται σε μεθόδους αυταρχικής απόσπασης υπεραξίας, καταπατώντας με πρωτοφανείς μεθόδους βαρβαρότητας προηγούμενα κεκτημένα των  θεμελιωδών δικαιωμάτων των εργαζομένων, βγάζοντας συγχρόνως στο σφυρί τον δημόσιο πλούτο.

Η στρατηγική ήττα του εργατικού κινήματος και η σημερινή του ανημπόρια επιτρέπει με μεγαλύτερη άνεση την εφαρμογή ανάλογων πολιτικών. Παρόλα αυτά οι αντιστάσεις είναι ισχυρές και αναμένονται να ξεδιπλωθούν περισσότερο ειδικά μπρος στην επικείμενη κρίση.

Η αστυνομία, ως ισχυρός κατασταλτικός μηχανισμός αναγκαίος του σύγχρονου κράτους της άρχουσας τάξης, από τη μια ισχυροποιείται με κάθε μέσο, σαν ένα ειδικό σώμα σύγχρονων πραιτοριανών, και από την άλλη δημιουργούνται συνθήκες "αποστείρωσης" από το κοινωνικό γίγνεσθαι που παρεμβαίνει στη συνείδηση και λειτουργία των αστυνομικών ως ανθρώπων με ανάγκες και κοινωνικές σχέσεις.

Η ιστορία έχει δείξει και τη βαναυσότητα του μηχανισμού και την εξύψωση ανθρώπων στο ύψος των κοινωνικών απαιτήσεων.

Το εργατικό κίνημα πρέπει να αντιμετωπίζει την πρώτη και να επιδρά με θετικό και πολυδιάστατο τρόπο στη δεύτερη.