Ανθρώπινη αλυσίδα από τον βορρά μέχρι τον νότο του Λιβάνου Η λαϊκή εξέγερση συνεχίζεται

Ανθρώπινη αλυσίδα από τον βορρά μέχρι τον νότο του Λιβάνου Η λαϊκή εξέγερση συνεχίζεται

Δεκάδες χιλιάδες Λιβανέζοι σχημάτισαν σήμερα ανθρώπινη αλυσίδα 170 χιλιομέτρων κατά μήκος της ακτής της χώρας, από τον βορρά στον νότο, για να δείξουν την ενότητα και την αποφασιστικότητά τους εναντίον των πολιτικών ηγετών τους, τους οποίους κατηγορούν για διαφθορά και ότι οδηγούν τη χώρα στην οικονομική κατάρρευση.

Το «στοίχημα» της δημιουργίας της αλυσίδας απαιτούσε συμμετοχή περίπου 100.000 ανθρώπων κατά την 11η ημέρα μιας πρωτοφανούς για τη χώρα λαϊκής εξέγερσης.

Άνδρες, γυναίκες και παιδιά έφθασαν πεζή, με αυτοκίνητα, ποδήλατα ή μοτοσικλέτες και κρατώντας σημαίες του Λιβάνου στον αυτοκινητόδρομο που εκτείνεται κατά μήκος της ακτής της χώρας στη Μεσόγειο και κρατήθηκαν από το χέρι.

Στην εμβληματική κορνίς της Βηρυτού, την παραλιακή λεωφόρο της, έψαλλαν τον εθνικό ύμνο. Χιλιάδες άλλοι διαδηλωτές συγκεντρώθηκαν στην πλατεία των Μαρτύρων, το νευραλγικό κέντρο της εξέγερσης, για να φωνάξουν «Επανάσταση, επανάσταση!» και «Ο λαός θέλει να πέσει το καθεστώς!».

«Η ανθρώπινη αλυσίδα πέτυχε», είπε το απόγευμα εκφράζοντας τη χαρά της η Ζουλί Τεγκό Μπου Νασίφ, 31 ετών, καθηγήτρια Ιστορίας και συνδιοργανώτρια αυτού του χωρίς προηγούμενο «κατορθώματος», που εξελίχθηκε χωρίς επεισόδια.

Οι διαδηλωτές ζητούν την απομάκρυνση ολόκληρης της άρχουσας τάξης, η οποία παρέμεινε σε μεγάλο βαθμό αμετάβλητη σε τρεις δεκαετίες.

Πολλοί από τους πολιτικούς βαρέων βαρών είναι πρώην πολέμαρχοι θεωρούμενοι ότι αντιπροσωπεύουν λίγο πέρα ​​από τη δική τους θρησκευτική ή γεωγραφική κοινότητα.

Οι διαδηλωτές τους βλέπουν ως διεφθαρμένους και ανίκανους και μέχρι στιγμής απέρριψαν τα μέτρα που πρότεινε η πολιτική ηγεσία για την εξουδετέρωση των διαμαρτυριών.

Ο Έλι, ένας διαδηλωτής που περπατάει στο κέντρο της Βηρυτού το πρωί της Κυριακής και φέρει μια λιβανέζικη σημαία, δήλωσε: «Είχαμε τους ίδιους υπεύθυνους για 30 χρόνια».

Ο πρωθυπουργός, Saad Hariri, ανακοίνωσε μια δέσμη οικονομικών αλλαγών που αποσκοπεί στην αναβίωση μιας οικονομίας που βρίσκεται στα πρόθυρα της κατάρρευσης εδώ και μήνες.

Οι εταίροι του συνασπισμού υποστήριξαν την κίνηση και προειδοποίησαν ότι ένα πολιτικό κενό ενέχει πιθανότητες χάους σε περιόδους οικονομικού κινδύνου.

Ωστόσο, οι διαδηλωτές έχουν κατηγορήσει την πολιτική ελίτ ότι προσπαθούν απεγνωσμένα να σώσουν τη δουλειά τους και υποστηρίζουν σθεναρά τα αιτήματά τους για βαθιές, συστημικές αλλαγές.

Πολλοί μιλάνε για μια λαϊκή εξέγερση, αφορμή για την οποία αποτέλεσαν τα μέτρα λιτότητας που ανακοίνωσε η κυβέρνηση εθνικής ενότητας. Σε μια χώρα που έχει χαραχτεί από έναν αιματηρό δεκαπενταετή εμφύλιο πόλεμο και η πολιτική εξουσία στηρίζεται στο σεκταριστικό σύστημα (το σύνταγμα προβλέπει ότι οι θέσεις ισχύος μοιράζονται στις θρησκευτικές κοινότητες), τα χαρακτηριστικά του εκτυλισσόμενου κινήματος προκαλούν εντύπωση.

Η κ. Παπαδοπούλου είναι Ελληνοβρετανίδα δικηγόρος, πολιτική αναλύτρια και ακτιβίστρια . Εδώ και χρόνια ζει και εργάζεται στη Βηρυτό:

Οι δρόμοι της Βηρυτού όλο αυτό το διάστημα σφύζουν από τον παλμό της εξέγερσης. Υπάρχει μια μεθυστική αίσθηση ελευθερίας και ελπίδας, που επιτρέπει την επαναδιαπραγμάτευση όλων των βασικών εννοιών γύρω από τη ζωή των Λιβανέζων, μέσα από μια επαναστατική/εξεγερτική συμπεριφορά. Έτσι οι Λιβανέζοι μοιράζονται πράξεις και συγκινήσεις μεταξύ τους, ανεξαρτήτως θρησκευτικής πίστης (χριστιανοί, καθολικοί ή ορθόδοξοι, μουσουλμάνοι, σουνίτες ή σιίτες, δρούζοι), κοινωνικής τάξης, ηλικίας. Τραγουδούν, χορεύουν, συζητούν, γελάνε, κλαίνε, καταλαμβάνουν δημόσια κτίρια και χώρους που στέκονταν ατροφικοί και αποκλεισμένοι για το κοινό εδώ και χρόνια. Αυτή η καθημερινή πραγματικότητα τους επιτρέπει να επαναπροσδιορίσουν έννοιες όπως δημοκρατία και κοινωνία και αρχές όπως συλλογικότητα, αλληλεγγύη, αυτοσεβασμός, διεκδίκηση και αποφασιστικότητα. Μέσα σε αυτό το κλίμα υπάρχει επίσης έντονος αλτρουισμός και ανθρωπισμός. Ο κόσμος μοιράζεται τον κοινωνικό πόνο των άλλων, την έλλειψη δουλειάς, πρόνοιας, μέλλοντος, σαν να ήταν δικός του. Οι Λιβανέζοι επίσης καθαρίζουν τις πλατείες και τους δρόμους όπου συγκεντρώνονται και διαδηλώνουν, χτίζοντας μια πιο άμεση σχέση σεβασμού με το περιβάλλον μέσα στο οποίο δρουν. Θα έλεγα, τέλος, ότι ως προς την αλληλεγγύη, οι Λιβανέζοι συμπεριφέρονται σαν η χώρα να ήταν το ανθρώπινο σώμα τους. Στα σποραδικά κρούσματα όπου ο κόσμος έχει χτυπηθεί από τις κομματικές πολιτοφυλακές, απαντάει με γενναιότητα.

Γιατί ξέσπασαν οι διαδηλώσεις;

Οι διαδηλώσεις ξέσπασαν γιατί οι Λιβανέζοι δεν άντεξαν άλλο την πίεση από την υποβάθμιση της ζωής τους σε μια επιβίωση χωρίς βασικά δημόσια αγαθά, δουλειά και μέλλον. Ο Λίβανος λειτουργεί εδώ και τρεις δεκαετίες υπό το μοντέλο ενός αρπαχτικού νεοφιλελεύθερου καπιταλισμού, όπου τα δημόσια αγαθά της εκπαίδευσης, υγείας, κατοικίας, συντάξεων είναι ουσιαστικά ανύπαρκτα. Αυτό το μοντέλο παρήγαγε μια πλούσια τάξη του 0,1 % της οποίας το εισόδημα αντιστοιχεί στο 50% του εισοδήματος του συνολικού πληθυσμού. Μέσα σε αυτές τις συνθήκες, όταν χτύπησε έντονα η κρίση, ο κόσμος βρέθηκε πτωχευμένος και χωρίς ένα δίχτυ ασφαλείας από το οποίο θα μπορούσε να κρατηθεί. Αυτό το γεγονός επιδεινώθηκε περισσότερο από τη διαφθορά, την ανικανότητα και την αδιαφορία της πολιτικής σεκταριστικής καθεστηκυίας τάξης προς τις δημόσιες ανάγκες. Με αποτέλεσμα ο κόσμος να αισθανθεί απόγνωση, θυμό, αγανάκτηση, ότι χάνει την αξιοπρέπειά του και ότι του λένε ψέματα. Στις εβδομάδες που προηγήθηκαν της εξέγερσης οι Λιβανέζοι έζησαν την αγωνία για την πιθανότητα ελλείψεων βενζίνης, ψωμιού, και φαρμάκων, λόγω της έλλειψης δολαρίων στην αγορά. Είδαν επίσης τη χώρα τους να καίγεται με 104 εστίες φωτιάς ενώ η τα τρία μοναδικά πυροσβεστικά ελικόπτερα της χώρας που παρέμεναν καθηλωμένα - η κατάσταση σώθηκε κυρίως λόγω της βροχής και των προσπαθειών των πολιτών.

Ο Λίβανος κυβερνάται από μια συμμαχία όπου συμμετέχουν οι σιίτες της Χεζμπολάχ, οι χριστιανοί του προέδρου Αούν και οι σουνίτες του πρωθυπουργού Χαρίρι. Οι διαδηλωτές ανήκουν στην πλειονότητά τους σε κάποια θρησκευτική ομάδα;

Όχι, τουναντίον. Οι διαδηλωτές έχουν σπάσει τους σεκταριστικούς δεσμούς τους και για πρώτη φορά μετά τη λήξη του εμφυλίου πολέμου το 1990, διαμορφώνουν μια εθνική συνείδηση εθνική με έντονο κοινωνικό και πολιτικό χαρακτήρα. Ζητάνε:

1.   Παραίτηση της κυβέρνησης και διορισμό προσωρινής κυβέρνησης τεχνοκρατών.

2.   Την άμεση αποκαθήλωση του σεκταριστικού εκλογικού νόμου και πρόωρες εκλογές καθολικού-λαϊκού χαρακτήρα.

3.   Ευρεία οικονομικά μέτρα κοινωνικής αλλαγής (δημόσια αγαθά και πάγωμα φόρων μεταξύ άλλων).

4.   Σύσταση δικαστικής επιτροπής που να διασφαλίσει την τιμωρία αυτών που ιδιοποιήθηκαν δημόσια χρήματα καθώς και την επιστροφή των χρημάτων στο δημόσιο ταμείο.

Το φαινόμενο αυτό, δηλαδή της επαναστατικής πολιτικοποίησης των Λιβανέζων πάνω σε βάση αμιγώς κοινωνικής δικαιοσύνης, είναι ο λόγος που η καθεστηκυία σεκταριστική κυβερνώσα τάξη είναι εξαιρετικά ανήσυχη, αποπροσανατολισμένη και φοβισμένη.

Παρά την πολύ μεγάλη συμμετοχή στις διαδηλώσεις, μέχρι στιγμής δεν έχουμε σημαντικά περιστατικά βίας. Πώς εξηγείται αυτό;

Ο κόσμος διαδηλώνει ειρηνικά παντού, είναι ενωμένος, οικογένειες με μικρά παιδιά χαρίζουν λουλούδια στον στρατό και την αστυνομία. Η συμμετοχή του κόσμου στις διαδηλώσεις εκτιμάται γύρω στο 1,2 με 1,6 εκατομμύρια σε όλη τη χώρα σε ένα συνολικό αριθμό πληθυσμού 4,5 εκατομμυρίων (εκτός του προσφυγικού πληθυσμού). Η υπουργός Εσωτερικών δέχτηκε πιέσεις να καταστείλει βιαίως τις διαδηλώσεις αλλά δεν υπέκυψε, καθώς πιθανότατα να αναγνωρίζει πλήρως την ευθύνη της απέναντι στο λαό που διαδηλώνει ειρηνικά, την ιστορική σημασία της στιγμής, καθώς και το γεγονός ότι με τέτοια μαζική συμμετοχή το πρόβλημα είναι πολιτικό και όχι πρόβλημα τάξης. Κάποιες μικρές ομάδες οπαδών της Χεζμπολάχ και της Αμάλ έχουν αποπειραθεί να δημιουργήσουν ένταση με τους διαδηλωτές, αλλά οι δυνάμεις ασφαλείας τους έχουν αποτρέψει, προστατεύοντας τον κόσμο.

Επιμέλεια: Α.Κ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, The Guardian, CNN Greece