Επικίνδυνο παιχνίδι με τη φωτιά παίζεται στον Περσικό Κόλπο

Επικίνδυνο παιχνίδι με τη φωτιά παίζεται στον Περσικό Κόλπο

Ευρυδίκη Μπέρση

Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ, Μάικ Πομπέο, δήλωσε ευθέως, με φόντο τα φλεγόμενα τάνκερ, ότι η Ουάσιγκτον εκτιμά πως η Τεχεράνη ευθύνεται για τις επιθέσεις εναντίον δύο δεξαμενόπλοιων στον κόλπο του Ομάν.

Η σταδιακή κατίσχυση κλίματος ανασφάλειας στον Περσικό Κόλπο, αδιανόητη πριν από ένα χρόνο, αποτελεί εξαιρετικά ανησυχητική εξέλιξη, θυμίζοντας εποχές κατά τις οποίες η ναυσιπλοΐα στον κρίσιμο δίαυλο δοκιμαζόταν εξαιτίας πολεμικών συγκρούσεων. Η περιοχή δεν βρίσκεται σε κατάσταση ανοικτού πολέμου, αλλά οι διαδοχικές μυστηριώδεις επιθέσεις με νάρκες ή τορπίλες εναντίον δεξαμενόπλοιων υπάρχει ο κίνδυνος να αποτελέσουν πρόσχημα για τη διολίσθηση σε σύρραξη.

Το πρωί της Πέμπτης, το νορβηγικό δεξαμενόπλοιο «Front Altair» δέχθηκε επίθεση και έπιασε φωτιά στον κόλπο του Ομάν σε απόσταση μερικών δεκάδων μιλίων από τα Στενά του Ορμούζ, ενώ λίγη ώρα αργότερα, στην ίδια περιοχή, επίθεση δέχθηκε και το υπό παναμαϊκή σημαία δεξαμενόπλοιο «Kokuka Courageous». Οι 44 ναύτες των δύο τάνκερ υποχρεώθηκαν να τα εγκαταλείψουν και μεταφέρθηκαν ασφαλείς στις κοντινές ακτές του Ιράν. Στις 12 Μαΐου, εκρήξεις μικρότερης κλίμακας είχαν σημειωθεί σε τέσσερα δεξαμενόπλοια στα ανοικτά των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, επιθέσεις για τις οποίες ο σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζον Μπόλτον, είχε ισχυριστεί, χωρίς να παρουσιάσει στοιχεία, ότι έγιναν με ιρανικές νάρκες.

Με τη μεταφορική έννοια θα μπορούσε σίγουρα να μιλήσει κάποιος για ναρκοθέτηση – αλλά το ερώτημα είναι από ποιον. Τα νέα περιστατικά εκδηλώθηκαν την επομένη της συνάντησης του ανώτατου θρησκευτικού ηγέτη του Ιράν, αγιατολάχ Χαμενεΐ, με τον πρωθυπουργό της Ιαπωνίας, Σίνζο Αμπε, στη σοβαρότερη προσπάθεια διαμεσολάβησης ανάμεσα στις ΗΠΑ και στο Ιράν από την αρχή της κρίσης.

Ο χρόνος

«Η λέξη ύποπτο δεν περιγράφει ούτε στοιχειωδώς αυτό που συνέβη σήμερα το πρωί», δήλωσε ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Τζαβάντ Ζαρίφ, σημειώνοντας ότι τα δύο δεξαμενόπλοια μετέφεραν φορτίο «σχετιζόμενο με την Ιαπωνία». Η διαμεσολάβηση του Αμπε δεν είχε καταλήξει σε κάποια ορατή πρόοδο, αλλά είναι διαφορετικό να ατυχεί μια καλοπροαίρετη προσπάθεια εκτόνωσης των εντάσεων και διαφορετικό η χώρα που μεσολαβεί να βλέπει τα συμφέροντά της να δέχονται επίθεση αμέσως μετά τη λήξη της διαμεσολάβησης. 

Τη συντήρηση των εντάσεων ανάμεσα στις Ηνωμένες Πολιτείες και στο Ιράν επιδιώκουν κύκλοι της αμερικανικής κυβέρνησης με επικεφαλής τον Τζον Μπόλτον, καθώς επίσης η Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Ισραήλ και η πρώην τρομοκρατική οργάνωση Ιρανών αντιφρονούντων Μουτζαχεντίν Χαλκ (ΜΕΚ). Η Τεχεράνη, αντιθέτως, επιδιώκει την άρση των κυρώσεων που της έχει επιβάλει η Ουάσιγκτον, ώστε να βελτιωθεί το ζοφερό οικονομικό κλίμα που έχει διαμορφωθεί στη χώρα.    

Δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι, μέσω του Αμπε, οι ΗΠΑ έκαναν κάποια ουσιαστική πρόταση διαπραγμάτευσης στο Ιράν, πέρα από προσχηματικές παραινέσεις διαλόγου. Με δεδομένο ότι ο Τραμπ ακύρωσε το προϊόν της εντατικότερης διαπραγμάτευσης του Ιράν με τη διεθνή κοινότητα, την πυρηνική συμφωνία του 2015, οι δισταγμοί στην Τεχεράνη για οποιαδήποτε προσπάθεια συνεννόησης μαζί του θα ήταν, ούτως ή άλλως, τεράστιοι. Η δε Ευρώπη βρίσκεται σε αδιέξοδο, καθώς, όπως έδειξε το ταξίδι του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Χάικο Μάας στην Τεχεράνη στις αρχές της εβδομάδας, η Ευρωπαϊκή Ενωση δεν έχει να προσφέρει τίποτα στο Ιράν παρά μόνο την απειλή της ακόμη πληρέστερης ευθυγράμμισης της Ευρώπης με την αμερικανική πολιτική των κυρώσεων.

Ο Μάας, ο Αμπε, αλλά και ο Βρετανός υπουργός Τζέρεμι Χαντ επισήμαναν τον κίνδυνο πολεμικής σύρραξης από κακούς υπολογισμούς. Αν όμως οι ΗΠΑ πάρουν τη μοιραία απόφαση να επιτεθούν στο Ιράν, δεν χρειάζεται να προηγηθεί ατύχημα, όπως δεν χρειάστηκε ατύχημα στις 4 Αυγούστου 1964, όταν ανακοινώθηκε ανύπαρκτη επίθεση Βορειοβιετναμέζων εναντίον του σκάφους «USS Maddox» στον κόλπο Τόνκιν. Ακολούθησε ο πόλεμος στο Βιετνάμ.

Προπαγάνδα

Για την ώρα, η σύγκρουση ανάμεσα στις ΗΠΑ και στο Ιράν προετοιμάζεται στον κυβερνοχώρο, με μια ενδιάμεση στάση στην... Αλβανία. Εκεί εδρεύει η φάρμα των τρολ των «Μουτζαχεντίν Χαλκ», οι οποίοι βομβαρδίζουν αγγλόφωνα έντυπα και μέσα κοινωνικής δικτύωσης με άρθρα που ισχυρίζονται ότι ο ιρανικός λαός επιθυμεί την επίθεση των ΗΠΑ που θα τον απελευθερώσει από τους μουλάδες. Η οργάνωση είχε «φυτέψει» άρθρα του ανύπαρκτου αρθρογράφου Χεσμάτ Αλαβί σε δεκάδες έντυπα, με πρώτο το περιοδικό Forbes. Για την επικοινωνιακή ομοβροντία χρησιμοποιήθηκαν δίκτυα λογαριασμών, όπως αυτό των 350 λογαριασμών που έστειλαν 5 εκατ. tweets σε 500.000 followers. Παρόμοιο περιεχόμενο είχε η καμπάνια Iran Disinfo που λάμβανε χρηματοδότηση από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ, υποτίθεται για σκοπούς ενημέρωσης, στην ουσία για εκστρατείες δυσφήμισης. Αντικείμενο της καμπάνιας, που έχασε την κρατική χρηματοδότηση μετά την κατακραυγή, ήταν ο συστηματικός εντοπισμός και η συκοφάντηση όσων τάσσονται κατά του πολέμου με το Ιράν ως οργάνων της ιρανικής κυβέρνησης.

ΠΗΓΗ: Καθημερινή

Με φόντο τις ενδοϊμπεριαλιστικές συγκρούσεις και τις εντεινόμενες απειλές των ΗΠΑ κατά του Ιράν, η Κίνα διεμήνυσε ότι θα στηρίξει την Τεχεράνη «ανεξαρτήτως της τροπής» που θα πάρουν οι

εξελίξεις από δω και μπρος στην περιοχή. Το σαφές αυτό μήνυμα απέναντι στις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους εξέπεμψε το πρωί της Παρασκευής ο Κινέζος Πρόεδρος, Σι Τζινπίνγκ, από το Μπισκέκ της Κιργιζίας κατά τη συνάντηση με τον Ιρανό ομόλογό του, Χασάν Ροχανί, στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής της Οργάνωσης Συνεργασίας της Σανγκάης. Η διακρατική αυτή καπιταλιστική ένωση δημιουργήθηκε το 2002, με ιδρυτικά μέλη την Κίνα, τη Ρωσία, το Τατζικιστάν, το Ουζμπεκιστάν, την Κιργιζία, το Καζακστάν, ενώ από το 2018 εντάχτηκαν επίσημα και η Ινδία και το Πακιστάν. Φέτος προσκεκλημένοι είναι οι ηγέτες των Ιράν, Αφγανιστάν, Μογγολίας και Λευκορωσίας. Ειδικά το Ιράν εκτιμάται ότι σύντομα θα ενταχθεί ως πλήρες μέλος.

Ο Χ. Ροχανί, που συναντήθηκε και με τον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντιμίρ Πούτιν, μιλώντας στην εν λόγω σύνοδο, κατήγγειλε τις ΗΠΑ πως έχουν πλέον εξελιχθεί «σε σοβαρή απειλή για τη σταθερότητα στην περιοχή και στον κόσμο». Από την άλλη, απηύθυνε πρόσκληση σε άλλες χώρες και διεθνή μονοπώλια να επωφεληθούν από τις ευκαιρίες που προσφέρουν η στρατηγική, γεωγραφική θέση της χώρας του και ο τεράστιος πλούτος που διαθέτει σε υδρογονάνθρακες και μεταλλεύματα.

Μπορεί μεν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις να θεωρούν το Ιράν υπεύθυνο για τις επιθέσεις εναντίον δεξαμενοπλοίων στον Κόλπο του Ομάν, όμως η καχυποψία τους προς την κυβέρνηση του Προέδρου Τραμπ, και της επιθετικής πολιτικής της έναντι της Τεχεράνης, τις ωθούν να μετρούν τα λόγια τους και να απευθύνουν εκκλήσεις για αποκλιμάκωση και «μέγιστη αυτοσυγκράτηση» γράφουν οι Τάιμς της Νέας Υόρκης.

Η αμερικανική εφημερίδα σημειώνει ότι έχοντας υπόψη τους τις αμερικανικές υπερβολές και την παραπληροφόρηση εκ μέρους των μυστικών υπηρεσιών τις παραμονές του πολέμου στο Ιράκ, οι Ευρωπαίοι ηγέτες ζητούν απτές αποδείξεις από την κυβέρνηση των ΗΠΑ.

Ο ηγέτης των Εργατικών της Βρετανίας αμφισβήτησε το κατά πόσο η κυβέρνηση της χώρας έχει στοιχεία που να στηρίζουν τον ισχυρισμό της ότι το Ιράν ευθύνεται για τις επιθέσεις σε δεξαμενόπλοια, στην είσοδο του Κόλπου, προειδοποιώντας ταυτόχρονα να μην κλιμακωθεί η ένταση. Την Παρασκευή η Βρετανία ένωσε τη φωνή της με τις ΗΠΑ και κατηγόρησε την Τεχεράνη για τις επιθέσεις αυτές, εντείνοντας τους φόβους για μια ευρύτερη στρατιωτική αντιπαράθεση σε αυτόν τον θαλάσσιο δίαυλο που είναι κρίσιμης σημασίας για τον ανεφοδιασμό των αγορών με πετρέλαιο. Το Ιράν αρνείται κάθε ανάμιξή του στην υπόθεση.

"Χωρίς αξιόπιστες αποδείξεις για τις επιθέσεις στα δεξαμενόπλοια, η ρητορική της κυβέρνησης το μόνο που θα κάνει είναι να αυξήσει την απειλή του πολέμου", έγραψε στο Twitter ο Τζέρεμι Κόρμπιν. "Η Βρετανία θα έπρεπε να δράσει για τη χαλάρωση της έντασης στον Κόλπο, όχι να πυροδοτεί τη στρατιωτική κλιμάκωση που ξεκίνησε με την αποχώρηση των ΗΠΑ από τη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν", πρόσθεσε.

ΠΗΓΗ: Ριζοσπάστης, ΑΠΕ