Επιστήμονες "ξανάνιωσαν" τη μνήμη ηλικιωμένων μέσω διέγερσης του εγκεφάλου

Επιστήμονες "ξανάνιωσαν" τη μνήμη ηλικιωμένων μέσω διέγερσης του εγκεφάλου

Τελικά για όλα υπάρχει ελπίδα; Η διέγερση με ηλεκτρομαγνητικούς παλμούς μιας περιοχής του εγκεφάλου που συνδέεται με τη μνήμη, είχε ως αποτέλεσμα η μνήμη των ηλικιωμένων να ξανανιώσει και να επανέλθει στα επίπεδα της μνήμης νεαρών ενηλίκων, σύμφωνα με μια νέα αμερικανική επιστημονική έρευνα.

   Η νέα έρευνα, με επικεφαλής τον Τζόελ Βος, αναπληρωτή καθηγητή της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Northwestern, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό "Neurology" της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας, χρησιμοποίησε τη Διακρανιακή Μαγνητική Διέγερση (TMS) με στόχο τον ιππόκαμπο, την περιοχή που θεωρείται υπεύθυνη για τις μνημονικές ικανότητες.

   Η μνήμη φθίνει σχεδόν σε όλους τους ανθρώπους, καθώς μεγαλώνουν και ιδιαίτερα η μνήμη που αφορά τη συσχέτιση δυο φαινομενικά άσχετων πραγμάτων (π.χ. το μέρος που άφησα τα κλειδιά, το όνομα του γείτονα κλπ). Όμως μετά τη στοχευμένη διέγερση του εγκεφάλου, «η μνήμη των ηλικιωμένων βελτιώθηκε σε σημείο που δεν μπορούσες να την ξεχωρίσεις από εκείνη των νεότερων ανθρώπων», δήλωσε ο Βος.

   Στην έρευνα συμμετείχαν 16 άτομα 64 έως 80 ετών που είχαν προβλήματα μνήμης, λόγω της ηλικίας τους. Σε πρώτη φάση οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν τη μέθοδο της λειτουργικής μαγνητικής τομογραφίας (fMRI) για να εντοπίσουν με ακρίβεια τον ιππόκαμπο του κάθε συμμετέχοντα. Δεδομένου όμως ότι ο ιππόκαμπος βρίσκεται πολύ βαθιά στον εγκέφαλο και η ηλεκτρομαγνητική διέγερση είναι πολύ δύσκολο να φτάσει σε αυτόν, οι ερευνητές εντόπισαν επίσης μια δομή στον βρεγματικό λοβό, που βρίσκεται πιο κοντά στην επιφάνεια του κρανίου και στέλνει μηνύματα στον ιππόκαμπο και άσκησαν διέγερση σε αυτήν.

   «Προκαλέσαμε διέγερση στην περιοχή όπου η εγκεφαλική δραστηριότητα συγχρονίζεται με την δραστηριότητα του ιππόκαμπου, υποθέτοντας ότι αυτές οι δύο περιοχές επικοινωνούν», τόνισε η Ανίσα Νιλακάνταν, απόφοιτος νευροψυχολογίας που δουλεύει στο εργαστήριο του Βος.

Κατά την έναρξη, οι νεότεροι και οι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας έλαβαν καθήκοντα μνήμης στα οποία έμαθαν αυθαίρετες σχέσεις μεταξύ ζευγαρωμένων πραγμάτων, όπως το αντικείμενο αυτό πηγαίνει σε αυτό το σημείο στην οθόνη του υπολογιστή. Οι νεώτεροι ενήλικες βαθμολογήθηκαν με περίπου το 55 τοις εκατό σωστές  απαντήσεις και οι ηλικιωμένοι ενήλικες λιγότερο από 40 τοις εκατό σωστές.

Στη συνέχεια, η ερευνητική ομάδα εφάρμοσε επαναλαμβανόμενη μαγνητική διέγερση υψηλής συχνότητας στο σημείο για πέντε συνεχείς ημέρες για 20 λεπτά την ημέρα. Η τόνωση αυτού του χώρου βελτίωσε τη λειτουργία περιοχών σημαντικών για τη μνήμη, οι οποίες διαταράσσονται από τη γήρανση, που είναι εμφανές από την αύξηση της νευρικής δραστηριότητας που είναι ορατή σε μια fMRI.

Στη συνέχεια, 24 ώρες μετά την τελική διέγερση, τα άτομα έλαβαν ένα νέο τεστ μνήμης στο οποίο έπρεπε να μάθουν νέες αυθαίρετες σχέσεις μεταξύ των ζευγαρωμένων πραγμάτων. Μετά την εγκεφαλική διέγερση, οι ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας σκόραραν στο ίδιο επίπεδο με των νεαρών ενηλίκων στα καθήκοντα μνήμης.

Η μελέτη χρησιμοποίησε επίσης μια ψεύτικη κατάσταση διέγερσης με εικονικό φάρμακο, η οποία δεν βελτίωσε τη μνήμη.

Ο Voss και οι συνεργάτες του θα δοκιμάσουν έπειτα αυτή την προσέγγιση σε συμμετέχοντες με ήπια γνωστική εξασθένηση, το αρχικό στάδιο της νόσου του Alzheimer. Θα τονώσουν τον εγκέφαλο για μεγαλύτερες χρονικές περιόδους.

Ο Voss δεν είναι βέβαιος για πόσο καιρό θα συνεχίζουν να υπάρχουν τα ευεργετικά αποτελέσματα. Προβλέπει ότι τα ενισχυμένα αποτελέσματα μνήμης θα μπορούσαν να διαρκέσουν περισσότερο με περισσότερη διέγερση. Για παράδειγμα, όταν η κατάθλιψη αντιμετωπίζεται με TMS για πέντε εβδομάδες, οι ασθενείς παίρνουν ένα αντικαταθλιπτικό αποτέλεσμα που διαρκεί για πολλούς μήνες, σημείωσε. Σε μια μελλοντική μελέτη, ο Voss θα δοκιμάσει να τονώσει τον εγκέφαλο σε άτομα με απώλεια μνήμης που σχετίζεται με την ηλικία για περισσότερες εβδομάδες.

Επιμέλεια: Α.Κ.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Northwestern