H Διεθνής Συνάντηση των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων προς τιμήν των 100 χρόνων του ΚΚΕ και ορισμένα ερωτήματα
Η Διεθνής Συνάντηση των
Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων προς τιμήν των 100 χρόνων του ΚΚΕ και ορισμένα ερωτήματα
Με την εισηγητική ομιλία του ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δ. Κουτσούμπα,
ξεκίνησαν την Παρασκευή το πρωί, στην έδρα της ΚΕ του ΚΚΕ στον Περισσό, οι
εργασίες της 20ής Διεθνούς Συνάντησης των Κομμουνιστικών και Εργατικών
Κομμάτων, με τη συμμετοχή αντιπροσώπων 91 κομμάτων από 73 χώρες.
Η Συνάντηση φιλοξενείται από το ΚΚΕ, και προς τιμήν των 100 χρόνων του
αλλά και ως αναγνώριση της συμβολής του στις Διεθνείς Συναντήσεις, αφού με
πρωτοβουλία του ξεκινούσαν πριν 20 χρόνια από την Αθήνα, για να συνεχιστούν
μετά σε όλες τις ηπείρους.
Θέμα της συνάντησης, που ολοκληρώνεται την Κυριακή 25 Νοέμβρη, είναι «Η
σύγχρονη εργατική τάξη και η συμμαχία της. Τα καθήκοντα της πολιτικής της
πρωτοπορίας - των Κομμουνιστικών και Εργατικών Κομμάτων - στον αγώνα ενάντια
στην εκμετάλλευση και τους ιμπεριαλιστικούς πολέμους, για τα δικαιώματα των
εργατών και των λαών, για την ειρήνη, το σοσιαλισμό».
Στην έναρξη των εργασιών, δεκάδες νεολαίοι, κρατώντας σημαίες του ΚΚΕ
και φωνάζοντας συνθήματα όπως «Ένας αιώνας αγώνας και θυσία, το ΚΚΕ στην
πρωτοπορία» και «Το μέλλον μας δεν είναι ο καπιταλισμός, είναι ο νέος κόσμος ο
σοσιαλισμός», μπήκαν στην Αίθουσα Συνεδρίων και καταχειροκροτήθηκαν από τις
διεθνείς αντιπροσωπείες.
Είχε προηγηθεί ένα ολιγόλεπτο βίντεο με την 100χρονη αγωνιστική και
γεμάτη θυσίες διαδρομή του ΚΚΕ. Στη συνέχεια, λίγο πριν ανέβει στο βήμα ο ΓΓ
της ΚΕ του ΚΚΕ, ακούστηκε η «Διεθνής», που με υψωμένες τις γροθιές
σιγοτραγούδησαν στις γλώσσες τους οι αντιπρόσωποι των Κομμουνιστικών και
Εργατικών Κομμάτων.
Είναι εμφανές από τον αριθμό, τη σύνθεση και την προέλευση των
αντιπροσωπειών ότι δεν ισχύει και για το ίδιο το ΚΚΕ το δόγμα ένα είναι το
κόμμα. Προφανώς σε διάφορες χώρες είναι δύο ή και περισσότερα. Έχει την αιτία
του αλλά δεν είναι της παρούσης να αναλυθεί διεξοδικά. Η εργατική τάξη είναι
ένας "πολυκόσμος" που τον ενώνει η εκμετάλλευση του από το κεφάλαιο
αλλά που αυτή παίρνει διαφορετικές μορφές και έχει διαφορετικό βαθμό έντασης
και μαζί με τις διαφορετικές ιστορικές αφετηρίες και εμπειρίες
διαμορφώνουν διαφορετικά επίπεδα
συνείδησης και επιδιώξεων. Και φυσικά εκφράζονται αυτά με διάφορα
"αριστερά" πολιτικά ή καλύτερα εργατικά πολιτικά ρεύματα που είναι
υπαρκτά γιατί η ίδια η αντικειμενική πραγματικότητα τα γεννά και τα
διαμορφώνει. Αυτό αναγνωρίζεται ντε φάκτο για τις άλλες χώρες αλλά προφανώς δεν
ισχύει για την Ελλάδα…
Στην ενδιαφέρουσα -έτσι και αλλιώς- ομιλία του Δ. Κουτσούμπα
Θα ήταν ενδιαφέρον να αναφερόταν στην πρόσφατη εμπειρία από
τα χρόνια των μεγάλων ταξικών αγώνων του 2010-2015 και την παρέμβαση του ΚΚΕ
αλλά και άλλων εργατικών επαναστατικών, κομμουνιστικών ή όχι δυνάμεων, αν
υπάρχουν έστω και στα λόγια. Υπήρξε συμβολή όλων αυτών των δυνάμεων προς αυτή
την κατεύθυνση ή "κάτι" δεν πήγε καλά; Η ζωή έδωσε μια προφανή
απάντηση. Οι παραπάνω δυνάμεις και το ΚΚΕ μαζί, με τη βαρύτητα που έχει, δίνουν
την απαραίτητη απάντηση;
Είναι αδύνατον να
παρακολουθούμε ολοκληρωμένα την πορεία της δουλειάς μας, να την κρίνουμε με
απαιτητικότητα, να βλέπουμε και να διορθώνουμε έγκαιρα λάθη και παραλείψεις, αν
δεν έχουμε κατακτήσει και ατομικά την ικανότητα να κρίνουμε τον υποκειμενικό
παράγοντα, υπολογίζοντας και τις συγκεκριμένες αντικειμενικές συνθήκες, τους
όρους που υπάρχουν ανεξάρτητα από τη δική μας θέληση και επιθυμία, από τη δική
μας παρέμβαση…
Μια ματιά στη λογική που διατρέχει το σύνολο σχεδόν του
κόσμου της κομμουνιστικής αναφοράς όταν υπάρχουν αμφιβολίες και ερωτήματα για
το πού πάμε, ότι πάντα "το κόμμα ξέρει", δείχνει πόσο σημαντική είναι
αυτή η επισήμανση. Και φυσικά να μην μένει καμιά πολιτική δύναμη κομμουνιστικής
αναφοράς μόνο στα λόγια αλλά να γίνει κουλτούρα του καθένα που θέλει να ανήκει
σε αυτό το ρεύμα. Για να γίνει όμως αυτό, "για να γυρίσει ο ήλιος θέλει
δουλειά πολλή"…
Το ΚΚΕ παλεύει για να
πάρει η ταξική πάλη την κατεύθυνση ανατροπής του καπιταλιστικού συστήματος και
σε αυτήν την κατεύθυνση επιδιώκει να συνδέεται ο αγώνας όλων των τμημάτων της
εργατικής τάξης αλλά και των λαϊκών μεσαίων στρωμάτων, για τη βελτίωση των όρων
εργασίας και ζωής τους…
Σκοπός της καθημερινής
μας προσπάθειας είναι η έμπρακτη ανάδειξη της εργατικής τάξης ως επαναστατικής
πρωτοπορίας και όχι στενά μιας πρωτοπορίας στους συνδικαλιστικούς λαϊκούς
αγώνες…
Το ΚΚΕ προσδιορίζει τον εαυτό του ως πρωτοπορία της
εργατικής τάξης. Ως τέτοια, από τα πράγματα δεν μπορεί να είναι παρά μόνον μια
μικρή μειοψηφία. Τις πολιτικές και κοινωνικές αλλαγές τις κάνουν οι τάξεις και
όχι μικρές μειοψηφίες. Προφανώς η συγκρότηση της εργατικής τάξης σε τάξη για
τον εαυτό της και η ηγεμονία της στα άλλα λαϊκά στρώματα περνάει μέσα από το
πρόγραμμα πάλης της, που δίνει απαντήσεις και λύσεις στις κοινωνικές αντιθέσεις
της ιστορικής στιγμής, αλλά και του προσδιορισμού ενός μέλλοντος χωρίς
εκμετάλλευση που οι λύσεις που άμεσα προκρίνει φέρνουν ολοένα και πλησιέστερα.
Πως και γιατί παλεύει η τάξη, πως συγκροτείται οργανωτικά, ποιο είναι το
πολιτικό της πρόγραμμα, ποια είναι η άμεση πολιτική της πρόταση που εμπνέει και
κινητοποιεί τα εκατομμύρια των μελών της είναι επίδικο μιας συζήτησης που δεν
γίνεται με αφορισμούς.
Θα έχουν μεγάλο ενδιαφέρον να δούμε τις εισηγήσεις που θα
γίνουν. Πρέπει να επισημάνουμε όμως ότι η λογική συγκρότησης της εργατικής
τάξης σε τάξη για τον εαυτό της σαφώς και δεν περιορίζεται στα όρια του ΠΑΜΕ.
Αν δεν αναγνωριστεί ότι υπάρχουν μικρές αλλά σημαντικές άλλες ταξικές δυνάμεις
πέραν αυτού καθώς και ένα δυναμικό διάσπαρτο που όλοι μαζί θα μπορούσαν να
συγκροτήσουν ενιαίο εργατικό μέτωπο
σαν ένα βήμα προς την παραπάνω κατεύθυνση τότε ότι και να ειπωθεί στην καλύτερη
περίπτωση θα είναι ευχολόγιο και στην χειρότερη συνειδητή επιλογή άρνησης
συγκρότησης του. Υπάρχουν τεράστιες δυσκολίες, προκαταλήψεις, προτεραιότητες
και άλλες επιλογές; Ναι, υπάρχουν. Από
την ικανότητα συγκρότησης του ενιαίου εργατικού μετώπου της εργατικής τάξης θα
κρίνεται καθημερινά η κάθε πολιτική δύναμη που έχει αναφορά σε αυτή.
Έχουμε επίγνωση ότι το
εργατικό κίνημα και οι σύμμαχοί του στην Ευρώπη και στην Ελλάδα είναι σε μια
φάση σχετικής υποχώρησης, δυσαρέσκειας, αλλά και σχετικής ακινησίας, παρά τις
συχνές εκδηλώσεις οικονομικής κρίσης…
Αυτή ακριβώς η διαπίστωση δεν κάνει επιτακτικά αναγκαία τη
συγκρότηση του ΕΕΜ; Αυτό δεν θα είναι το κοινωνικό εργαλείο αλλαγής των
συσχετισμών, που δεν θα πέσουν από τον ουρανό, αλλά και μέσα από τις σκληρές
ταξικές συγκρούσεις που θα οργανώνει για την αντιμετώπιση της αστικής επίθεσης θα
συγκροτείται ως χώρος ταξικής συνειδητοποίησης δεκάδων και εκατοντάδων χιλιάδων
εργατών, χώρος συναγωνισμού με όρους εργατικής δημοκρατίας για την ηγεμονία αλλά
και την ενότητα των διαφόρων ρευμάτων εργατικής αναφοράς;
Η τάση
απομαζικοποίησης και αλλοίωσης του ταξικού προσανατολισμού έχει διαμορφωθεί εδώ
και πολλά χρόνια, αρκετά πριν από την καπιταλιστική παλινόρθωση στην ΕΣΣΔ και
στις άλλες χώρες της σοσιαλιστικής οικοδόμησης, κυρίως λόγω της
σοσιαλδημοκρατικής διαχείρισης…
Μήπως το βέλος του χρόνου (…εδώ και πολλά χρόνια…) αντί να πηγαινοέρχεται μπρος πίσω, ανάλογα
με τις συμπάθειες προς τον εκάστοτε ηγέτη και τις απόψεις του, θα πρέπει να
οριστικοποιηθεί μέσα από μια γενικευμένη συζήτηση ξεκινώντας από τις αντικειμενικές
αιτίες ανεπάρκειας που "επέβαλαν" την ήττα του πρώτου εγχειρήματος
οικοδόμησης σοσιαλιστικής κοινωνίας; Γιατί το ζήτημα δεν είναι ή κυρίως δεν
είναι, να αποκατασταθεί η ιστορική αλήθεια αλλά γιατί κάθε μελλοντική
προσπάθεια θα πρέπει να τροφοδοτείται από την υπάρχουσα εμπειρία ώστε να
διευρύνεται η βάση και τα εφόδια για την νίκη της. Μπορούν ή καλύτερα μπορούν να
έχουν σε αυτή την προσπάθεια συμβολή και τα άλλα εργατικά ρεύματα της χώρας μας
πέραν του ΚΚΕ;
Ο οπορτουνισμός,
βέβαια, έχει κοινωνική βάση, όπως τη διαμόρφωση εκτεταμένης εργατικής
αριστοκρατίας και λόγω της διεύρυνσης των κρατικών επιχειρήσεων, της διεύρυνσης
μισθωτών επιστημόνων, καλλιτεχνών, εκπαιδευτικών, εργαζομένων στα ΜΜΕ κ.λπ…
Για την ήττα πάντα φταίνε οι οπορτουνιστές; Να το
αποδεχθούμε. Στην μάχη/ες που δόθηκαν που και σε τι, αν, φταίμε και εμείς; Όπου
και αν τοποθετεί κάποιος το "εμείς" στον εργατικό γεωγραφικό χώρο.
Μήπως στην προσπάθεια να εξηγήσουμε υποκειμενικές αιτίες και εξελίξεις
δαιμονοποιούμε εργάτες του χεριού και του πνεύματος; Να υπενθυμίσουμε τη ρήση
του Μαρξ;
Από την άλλη μεριά
όμως στενεύει η έννοια της παραγωγικής εργασίας. Η κεφαλαιοκρατική παραγωγή δεν
είναι μόνο παραγωγή εμπορευμάτων, είναι στην ουσία παραγωγή υπεραξίας. Ο
εργάτης δεν παράγει για τον εαυτό του, αλλά για το κεφάλαιο. Γι’ αυτό δεν είναι
πια αρκετό ότι γενικά παράγει. Πρέπει να παράγει υπεραξία. Παραγωγικός είναι
μονάχα ο εργάτης εκείνος, που παράγει υπεραξία για τον κεφαλαιοκράτη ή που
εξυπηρετεί την αυτοαξιοποίηση του κεφαλαίου. Αν έχουμε το δικαίωμα να
διαλέξουμε ένα παράδειγμα έξω από τη σφαίρα της υλικής παραγωγής, τότε ένας
δάσκαλος είναι παραγωγικός εργάτης, όταν, όχι μόνο επεξεργάζεται παιδικά
κεφάλια, μα τσακίζεται κι ο ίδιος στη δουλειά για να πλουτίζει ο επιχειρηματίας.
Το ότι ο τελευταίος έχει τοποθετήσει τα κεφάλαιά του σε ένα εργοστάσιο
εκπαίδευσης, αντί σε ένα εργοστάσιο λουκάνικων, δεν αλλάζει τίποτα στη σχέση.
Η έννοια, λοιπόν, του παραγωγικού εργάτη καθόλου δεν περικλείνει μονάχα μια
σχέση ανάμεσα στη δράση και στο ωφέλιμο αποτέλεσμα, ανάμεσα στον εργάτη και στο
προϊόν εργασίας, αλλά περικλείνει και μια σχέση παραγωγής ειδικά κοινωνική,
που έχει γεννηθεί ιστορικά και βάζει στον εργάτη τη σφραγίδα του άμεσου μέσου
αξιοποίησης του κεφαλαίου.[1]
Μεγάλη λοιπόν η συζήτηση και για την αντικειμενική βάση του
οπορτουνισμού αλλά και για τον "πολυκόσμο" σύγχρονη εργατική τάξη.
Κρίσιμος δείκτης για τις επιδιώξεις κάθε κόμματος και
οργάνωσης που θέλει και επιδιώκει την εργατική ηγεμονία, που θα οδηγήσει σε μια
άλλη κοινωνία, για την ανατροπή της αστικής και μικροαστικής ηγεμονίας στις
γραμμές του εργατικού κινήματος, θα αποτελέσει η διαμόρφωση της "γραμμής"
με τέτοιο τρόπο ώστε να τροφοδοτήσει ενωτικές διεργασίες όλων των πρωτοπόρων
τμημάτων αυτού, σε μια κατεύθυνση οργάνωσης της νίκης, σήμερα των εργατικών
διεκδικήσεων και αξιοποίησης της κρίσης, που θα επανέλθει με σφοδρότητα, από
την εργατική τάξη για την προβολή και πραγμάτωση της αυτοτελούς πολιτικής και των
στρατηγικών της επιδιώξεων.
Με το παραπάνω σημείωμα μόνο επιδερμικά θίγονται κάποια
ζητήματα. Ας ελπίσουμε ότι θα ξεδιπλωθεί η αναγκαία συζήτηση με πολύ σοβαρότερο
τρόπο.
Αλέξανδρος Καπακτσής
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου