Συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη για την επέτειο απελευθέρωσης της το 1944 από τον ΕΛΑΣ

Συλλαλητήριο στη Θεσσαλονίκη για την επέτειο απελευθέρωσης της το 1944 από τον ΕΛΑΣ

Την αντίθεση τους στον πόλεμο, τον φασισμό,  τα μνημόνια και τη λιτότητα εξέφρασαν οι διαδηλωτές που συμμετείχαν στην συγκέντρωση το απόγευμα στην πλατεία Αγίας Σοφίας, στη Θεσσαλονίκη, ανταποκρινόμενοι στο κάλεσμα αντιπολεμικών συλλογικοτήτων, σωματείων και πολιτικών οργανώσεων.

Ακολούθησε πορεία σε κεντρικούς δρόμους της Θεσσαλονίκης στην κεφαλή της οποίας  ήταν το πανό που έγραφε "Και τώρα, όπως και το ‘40, τον πόλεμο και τον φασισμό θα πολεμάμε πάντα". 

Η κινητοποίηση, στην οποία έδωσαν το "παρών" μέλη της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, της Λαϊκής Ενότητας και άλλων συλλογικοτήτων, πραγματοποιήθηκε με αφορμή την σημερινή επέτειο απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης με την είσοδο μονάδων του ΕΛΑΣ στην πόλη, από τα γερμανικά στρατεύματα κατοχής.

Τα ξημερώματα της 30ής Οκτώβρη, τμήματα του ΕΛΑΣ της πόλης ματαίωσαν την προσπάθεια των Γερμανών να ανατινάξουν το εργοστάσιο Ηλεκτρισμού, ενώ τμήματα του 19ου Συντάγματος, μαζί με μαχητές του εφεδρικού ΕΛΑΣ Θεσσαλονίκης, ματαίωσαν την απόπειρα άλλου γερμανικού τμήματος να ανατινάξει το ηλεκτρικό εργοστάσιο της οδού Αγίου Δημητρίου. Άλλα τμήματα του ΕΛΑΣ διέσωσαν, επίσης, από την καταστροφή τις σιταποθήκες και το εργοστάσιο Αλατίνη και χτύπησαν γερμανικά τμήματα, που υποχωρούσαν στην οδό Μοναστηρίου και στο Χαρμάνκιοϊ. Στις 2 μετά το μεσημέρι τα τμήματα της ΧΙ Μεραρχίας του ΕΛΑΣ ολοκλήρωσαν την απελευθέρωση της πόλης.

Στις 30 Οκτωβρίου 1944 ο ΕΛΑΣ απελευθερώνει τη Θεσσαλονίκη από τους Γερμανούς κατακτητές. Οι ηρωικοί απελευθερωτές έγιναν δεκτοί από το βασανισμένο, αλλά ακατάβλητο, λαό της μακεδονικής πρωτεύουσας με πρωτοφανείς εκδηλώσεις αγάπης, χαράς και ενθουσιασμού. Παντού αναρτήθηκαν σημαίες, στήθηκαν αψίδες, ετοιμάστηκαν στεφάνια, για να στεφανωθούν οι νικητές. Επί δυόμισι ώρες οι ΕΛΑΣίτες παρήλαυναν περήφανοι στους δρόμους της ελεύθερης Θεσσαλονίκης, ενώ ο λαός τους έραινε με λουλούδια. Μετά την παρέλαση έγινε συγκέντρωση, όπου ο λαός εξέλεξε τα όργανα της αυτοδιοίκησής του.

Μια μικρή ομάδα Άγγλων σε ένα φορτηγό αυτοκίνητο μπήκε στη Θεσσαλονίκη μόλις στις 31 Οκτώβρη του 1944. Τους οδηγούσε ένας λοχαγός του ΕΛΑΣ. Όμως, αυτό δε δυσκόλεψε το BBC να αναγγείλει μετά τρεις μέρες ότι η Θεσσαλονίκη απελευθερώθηκε από τα βρετανικά στρατεύματα.

Τις μέρες της απελευθέρωσης της Θεσσαλονίκης οι επιδιώξεις των Γερμανών ήταν να εξασφαλίσουν την υποχώρησή τους και των Άγγλων και της αντίδρασης να κυριαρχήσουν με τους ταγματασφαλίτες στην περιοχή Κεντρικής Μακεδονίας. Για το σκοπό αυτό η κύρια δύναμη των ένοπλων εθνοπροδοτικών σωμάτων, που ανέρχονταν σε μερικές χιλιάδες, συγκεντρώθηκε και οχυρώθηκε στο Κιλκίς και τμήματα του Μιχάλαγα στην περιοχή της Κοζάνης. Αλλά τα τμήματα του ΕΛΑΣ έδωσαν αποφασιστική μάχη και εξουδετέρωσαν τις δυνάμεις της αντίδρασης. Ετσι, οι ελπίδες τους να επικρατήσουν στην περιοχή της Κεντρικής Μακεδονίας διαψεύστηκαν. Από δω και μπρος η ελληνική αντίδραση, που συνεργάστηκε στενά με τους κατακτητές, πρόδωσε την πατρίδα και κακούργησε σε βάρος του λαού, όλες τις ελπίδες της θα τις στηρίξει πια στα όπλα της «συμμάχου» Μεγάλης Βρετανίας.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Ημεροδρόμος