«Μοιραίες οι λάθος εκτιμήσεις για την πολιτική λιτότητας» σύμφωνα με μελέτη της ΕΚΤ. Συνεχίζουν όμως να επιμένουν.

«Μοιραίες οι λάθος εκτιμήσεις για την πολιτική λιτότητας» σύμφωνα με μελέτη της ΕΚΤ. Συνεχίζουν όμως να επιμένουν.

Σύμφωνα με μελέτη της ΕΚΤ που δημοσιεύει η Handelsblatt με τον τίτλο "Θανάσιμη πλάνη", η ΕΕ υποβάθμισε τους κινδύνους από τη λιτότητα χρησιμοποιώντας λάθος πολλαπλασιαστή δημοσίων δαπανών.

Επιδείνωσε και παρέτεινε η τρόικα την οικονομική και δημοσιονομική κρίση που ξεκίνησε το 2008; Απαίτησε από τις κυβερνήσεις χωρών που κατέφυγαν σε προγράμματα βοήθειας υπερβολικές μειώσεις δαπανών και αύξηση εισφορών; Τα ερωτήματα αυτά απασχολούν τον αρθρογράφο της οικονομικής εφημερίδας Handelsblatt  με αφορμή πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ΕΚΤ για την αντιμετώπιση της δημοσιονομικής κρίσης στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου.

Η αυστηρή δημοσιονομική πολιτική στραγγάλισε την ανάπτυξη

Η εφημερίδα παραπέμπει καταρχήν σε άρθρο του Ντάνιελ Λι, αναπληρωτή επικεφαλής οικονομολόγου του ΔΝΤ, το οποίο θα μπορούσε να είναι και ομολογία ενοχής, όπως σημειώνεται. Γιατί υποστηρίζει ότι σε χώρες με μνημόνια η οικονομική συγκυρία υπέστη πιο ισχυρό πλήγμα από όσο είχε προβλεφθεί. «Το συμπέρασμά του Ντάνιελ Λι, όπως και του προϊσταμένου του Ολιβιέ Μπλανσάρ, επικεφαλής οικονομολόγου του Ταμείου από το 2008 μέχρι το 2015, είναι ότι οι προσπάθειες δημοσιονομικής λιτότητας πνίγουν την οικονομική δραστηριότητα περισσότερο από όσο είχε αρχικά θεωρηθεί. Διατυπωμένο με τεχνικούς όρους, ο πολλαπλασιαστής δημοσίων δαπανών δεν πρέπει να υπολογίζεται με βάση το 0,5 όπως νομίζονταν μέχρι τώρα, αλλά πάνω από τη μία μονάδα. Κατά συνέπεια, μείωση των κρατικών δαπανών κατά

ένα ευρώ, δεν μειώνει αντίστοιχα την απόδοση της οικονομίας μόνο κατά μισό ευρώ, αλλά πάνω από ένα ευρώ, που σημαίνει ότι η πολιτική λιτότητας με τη μείωση των δημοσίων επενδύσεων έρχεται σε αντίθεση με τον στόχο μείωσης του χρέους». Η εφημερίδα υπενθυμίζει ότι η συζήτηση για την επίδραση της πολιτικής λιτότητας έγινε αντικείμενο θυελλωδών συζητήσεων, κυρίως ανάμεσα σε οικονομολόγους και πολιτικούς της Γερμανίας και του αγγλοσαξονικού χώρου. Οι πρώτοι υποστήριζαν αυστηρή δημοσιονομική πολιτική, οι δεύτεροι δημοσιονομική πολιτική που προσανατολίζεται στην ενίσχυση της ανάπτυξης.

Υπενθυμίζουμε την παραδοχή του Ολιβιέ Μπλανσάρ, επικεφαλής οικονομολόγου του Ταμείου από το 2008 μέχρι το 2015 για την ελληνική περίπτωση ότι οι λάθος υπολογισμοί είχαν καταστροφικές επιπτώσεις στην ανάπτυξη του ΑΕΠ και κατά συνέπεια στην αύξηση του χρέους. Παρόλα αυτά η επιμονή τους στην πολιτική λιτότητας και μείωσης των δημοσίων δαπανών για το  "κοινωνικό κράτος" και τις άλλες δημόσιες ανάγκες, και του ΔΝΤ και της ΕΕ, μόνο με πολιτικές σκοπιμότητας έχουν να κάνουν και την ανάγκη μείωσης του "δημόσιου χώρου" για να υπάρξει διεύρυνση του πεδίου δράσης και κερδοφορίας του κεφαλαίου.

Τέσσερις οικονομολόγοι της ΕΚΤ δημοσίευσαν στο ενημερωτικό δελτίο της τράπεζας μελέτη με τον τίτλο «Learning about fiscal multipliers during European sovereign debt crisis». Σε αυτήν εξετάζουν το ύψος του πολλαπλασιαστή κρατικών δαπανών και καταλήγουν στην καθόλου κολακευτική για την Κομισιόν διαπίστωση ότι τα πρώτα χρόνια της κρίσης υπολόγιζε τον πολλαπλασιαστή όχι με βάση το σύνηθες 0,5 αλλά πολλές φορές γύρω στο μηδέν, κάτι που την οδήγησε στη διαπίστωση ότι η μείωση των δημοσίων δαπανών έχει σχεδόν μηδενική επίδραση στην οικονομική δραστηριότητα… Αυτό απείχε πολύ από την πραγματικότητα που απεδείκνυε πλέον στην πράξη τις ιδεοληψίες και τις πολιτικές σκοπιμότητας των πολιτικών λιτότητας και ενίσχυσης του κεφαλαίου. Στα επόμενα χρόνια η Κομισιόν αύξανε σταδιακά τον πολλαπλασιαστή, έτσι ώστε πολλοί οικονομολόγοι να αποδώσουν την οικονομική ανάπτυξη κρατών, επί χρόνια συνδεδεμένα σε πρόγραμμα στήριξης, στον μετριασμό των όρων αυστηρής δημοσιονομικής πολιτικής». Και ο αρθρογράφος καταλήγει: «Εάν η ανάλυση της ομάδας από την ΕΚΤ ισχύει, τότε οι αγγλοσάξονες με την κριτική τους είχαν δίκιο και η κρίση κυρίως στις χώρες του ευρωπαϊκού νότου θα είχε λιγότερη διάρκεια και δεν θα ήταν τόσο βαθιά, εάν οι Βρυξέλλες και η Φραγκφούρτη άκουγαν τα επιχειρήματά τους».

Όλοι, μα όλοι το ήξεραν από την αρχή. Και όσοι τυφλοί δεν το έβλεπαν ερχόταν τα αποτελέσματα της κοινωνικής και οικονομικής πραγματικότητας να τους τα κραυγάσουν στο αυτί. Μόνο που η ταξική πολιτική δεν είναι μόνο τυφλή, όταν θέλει να εξυπηρετήσει συμφέροντα του κεφαλαίου, είναι και κατά περίπτωση κουφή για τον ίδιο λόγο.

Άλλωστε τον λογαριασμό τον πλήρωναν και τον πληρώνουν οι φτωχοί…

Επιμέλεια-σχολιασμός: Α. Κ.

ΠΗΓΗ: Ειρήνη Αναστασοπούλου, DW