Ο Ερντογάν ξανά πρόεδρος. Η Τουρκία αναζητεί αναβάθμιση.

Ο Ερντογάν ξανά πρόεδρος. Η Τουρκία αναζητεί αναβάθμιση.

Σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα και με την καταμέτρηση των ψήφων να έχει σχεδόν ολοκληρωθεί ο Ταγίπ Ερντογάν επανεκλέγεται πανηγυρικά πρόεδρος, με κόστος όμως την απώλεια της αυτοδυναμίας στην τουρκική βουλή.

Δεν προβλέπεται όμως αυτή η απώλεια να του φέρει ιδιαίτερες δυσκολίες στην διακυβέρνηση της χώρας αφού στην 600 εδρών βουλή οι λίγες έδρες που του λείπουν μπορούν να καλύπτονται είτε από τους εθνικιστές συμμάχους του στις εκλογές είτε από αλλού.

Η συμμαχία με το Κόμμα των Εθνικιστών έφερε στον Ταγίπ Ερντογάν τελικά τον πολυπόθητο θρίαμβο για την προεδρία, με ποσοστό περίπου 52,55% -μέχρι αυτήν την ώρα. «Ο λαός μας έδωσε την εντολή να αναλάβουμε την προεδρία και τις θέσεις της εκτελεστικής εξουσίας. Ελπίζω ότι κανείς δεν θα προσπαθήσει να ρίξει σκιά στα εκλογικά αποτελέσματα κάνοντας κακό στη δημοκρατία για να καλυφθούν προσωπικές αποτυχίες», είπε χαρακτηριστικά ο Τ. Ερντογάν σε ένα πρώτο, σύντομο μήνυμά του από την Κωνσταντινούπολη. Την ίδια ώρα όμως η τουρκική αντιπολίτευση κάνει λόγο για νοθεία και παραποίηση των αποτελεσμάτων. Μπορεί να μην έχει γίνει εκτεταμένη νοθεία των αποτελεσμάτων ώστε αυτά να θεωρήσουμε ότι δεν αντανακλούν τις ψήφους του εκλογικού σώματος αλλά με δεκάδες χιλιάδες αντιπάλους του στις φυλακές, ακόμη και στελέχη και εκλεγμένους ηγέτες της αντιπολίτευσης, είναι καθαρό ότι οι εκλογές έγιναν σε καθεστώς μειωμένης πολιτικής ελευθερίας και αυτό από μόνο του ευνοεί τον πολιτικά κυρίαρχο Ερντογάν αλλά υποσκάπτει το κύρος του με αδιαμφισβήτητο τρόπο.

Σύμφωνα με αναλυτές, η συμμαχία με τους Εθνικιστές που χάρισε στον Ερντογάν την προεδρία, του κόστισε ταυτόχρονα σε κοινοβουλευτικές έδρες, που ίσως θα του έδιναν αυτοδυναμία και στην Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση, δεδομένου ότι οι σημερινές εκλογές ήταν όχι μόνο προεδρικές αλλά και βουλευτικές.

Το αποτέλεσμα στις βουλευτικές εκλογές ειδικότερα διαμορφώθηκε χάρη στις ψήφους που «δάνεισαν» οι ψηφοφόροι του Ρεπουμπλικανικού Κόμματος στο κουρδικό κόμμα HDP για να περάσει το όριο του 10%. Με τις θέσεις του για μια δημοκρατική για όλους Τουρκία, το κόμμα αυτό που συσπειρώνει μεγάλες δυνάμεις της κουρδικής μειονότητας, με φυλακισμένους πολλούς από τους ηγέτες του, μέσα σε πολύ αντίξοες συνθήκες εθνικιστικής έξαρσης που καλλιεργήθηκε από τον Ερντογάν και τα εθνικιστικά κόμματα, κατάφερε όχι μόνο να συσπειρώσει τους Κούρδους ψηφοφόρους αλλά να συγκινήσει ένα ευρύτερο προοδευτικό ακροατήριο.

Ειδικότερα στην Κωνσταντινούπολη το κόμμα της Δημοκρατίας των Λαών (HDP) αγγίζει το 12,6%, ποσοστό που έχει πολύτιμη πολιτική βαρύτητα γιατί μεταφράζεται σε μεγάλο αριθμό ψηφοφόρων που το στηρίζουν, εξασφαλίζοντάς του αυτή την είσοδο στην τουρκική βουλή.

Ο Ερντογάν, ο οποίος «βασιλεύει» στην Τουρκία εδώ και 15 χρόνια κι επανεξελέγη για νέα, πενταετή θητεία, πανηγύρισε τη νίκη του απευθυνόμενος τη νύχτα της Κυριακής προς Δευτέρα στους χιλιάδες συγκεντρωμένους οπαδούς του από το μπαλκόνι των κεντρικών γραφείων του ισλαμοσυντηρητικού κόμματός του στην Άγκυρα, υποσχόμενος να κάνει πράξη τις υποσχέσεις του.

 «Ο νικητής αυτών των εκλογών είναι η δημοκρατία, είναι η λαϊκή βούληση. Ο νικητής αυτών των εκλογών είναι κάθε ένας από τα 81 εκατομμύρια συμπολίτες μας», υποστήριξε ο Ερντογάν, επευφημούμενος ηχηρά από τους υποστηρικτές του κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AK).

Ο Ερντογάν επέμεινε ότι η Τουρκία θα συνεχίσει να «απελευθερώνει εδάφη στη Συρία» ώστε οι «φιλοξενούμενοί μας»--οι Σύροι πρόσφυγες--να μπορέσουν να επιστρέψουν στην πατρίδα τους με ασφάλεια, ενώ διεμήνυσε επίσης ότι η Τουρκία θα δράσει πιο αποφασιστικά εναντίον των τρομοκρατικών οργανώσεων.

Όλα τα βλέμματα στραμμένα στην τουρκική βουλή

Το κουρδικό κόμμα ξεπερνώντας το φράγμα του 10%, με ποσοστό 11,62% για την ώρα, εξασφαλίζει όπως όλα δείχνουν 67 έδρες και αναμένεται να παίξει καθοριστικό ρόλο στη νέα βουλή ως τρίτο σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμμα. Ξεπερνάει μάλιστα σε έδρες, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα στοιχεία, το Εθνικιστικό Κόμμα του Μπαχτσελί, το οποίο με 11,13% καταλαμβάνει μόλις 49 έδρες. 

Σύμφωνα με αναλυτές το 80% από τις έδρες του εξασφάλισε το κουρδικό κόμμα τις απέσπασε από το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, το οποίο από 350 και πλέον έδρες που θα έπαιρνε αν το κόμμα Δημοκρατίας των Λαών (HDP) έμενε εκτός Βουλής, βρέθηκε τελικά με 293.

Η εικόνα στην τουρκική Εθνοσυνέλευση σύμφωνα με τα μέχρι τώρα αποτελέσματα διαμορφώνεται ως εξής: Το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης κατακτά 42,49% και καταλαμβάνει 293 έδρες. Το Ρεπουμπλικανικό με 22,6% κατακτά 146 έδρες, το κουρδικό HDP με 11,62% 67 έδρες, το Εθνικιστικό Κίνημα με 11,13% 49 έδρες και το Καλό Κόμμα της Μεράλ Αξενέρ με 10.1% θα έχει 45 έδρες.

Από τις βουλευτικές εκλογές λοιπόν προκύπτει μια νέα βουλή, στην οποία ο πρόεδρος Ερντογάν θα έχει την ανάγκη της ψήφου των εθνικιστών για να νομοθετεί.

Χαρακτηριστικό των εκλογών είναι η κυριαρχία του Ερντογάν σε κάποιες περιοχές με 70% ακόμη και 80%. ενώ και οι Τούρκοι του εξωτερικού τον στήριξαν όπως το 1,4 εκ. ψηφοφόρων της Γερμανίας που του έδωσε 65,8%. Στα δυτικά παράλια όπως και στις κουρδικές περιοχές η αντιπολίτευση είχε τα προπύργια της γεγονός που δείχνει έναν διχασμό της χώρας.

Τέλος, ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχουν οι εξελίξεις στο Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα. Ο υποψήφιος πρόεδρος Μουχαρέμ Ιντζέ κατάφερε να πάρει 30,67% στις προεδρικές εκλογές, ποσοστό που έχει να δει το κόμμα του εδώ και 30 χρόνια. Κατάφερε έτσι να οδηγήσει το κόμμα του 8 μονάδες πάνω από την μέχρι πρότινος δυναμική του.

Η πολιτική του Ερντογάν που κυριάρχησε και πάλι εκφράζει τις επιδιώξεις της τουρκικής κυρίαρχης τάξης για αναβάθμιση του ρόλου και της θέσης της στο ιμπεριαλιστικό πλέγμα. Γράφαμε παλιότερα:
Η Τουρκία παίζει "χοντρό παιχνίδι". Νοιώθει ότι το δικαιούται, νοιώθει  ότι μπορεί. Αν επιβάλει τη θέληση της σχετικά γρήγορα, αν πάρει μερικούς γύρους τώρα, θα έχει πολλές πιθανότητες να φύγει με μεγάλα κέρδη από το τραπέζι. Μόνος της εχθρός είναι ο φθοροποιός χρόνος. Και είναι ο μόνος εχθρός της όχι γιατί θα έχει μόνο εξαντλήσει το κεφάλαιο της αλλά γιατί τα δεινά των ιμπεριαλιστικών πολιτικών αφυπνίζουν, ενεργοποιούν τους λαούς, ομογενοποιούν τις επιδιώξεις τους και αυτός είναι ο πραγματικός μεγαλύτερος εχθρός της τουρκικής αστικής τάξης και εντός και εκτός. Ο Ερντογάν, κύριος πολιτικός εκφραστής των επιδιώξεων της, έχει αποδείξει ότι ξέρει να παίζει πόκερ. Το κατέχει το παιχνίδι και τα όρια του.

Επιμέλεια: Νίκος Πυλιώτης

ΠΗΓΗ: Ανδρέας Ρομπόπουλος, Κωνσταντινούπολη DW, protagon, ΑΠΕ